© Shutterstock

Wat is gastritis? -

Gastritis is een ontsteking van het maagslijmvlies. Wanneer het immuunsysteem een bedreiging voor dit slijmvlies detecteert, zet het een ontstekingsreactie in gang.

© Shutterstock

Types of gastritis: acute gastritis -

Er zijn een paar soorten gastritis, waarvan er één plotseling optreedt en tijdelijk is. Dit wordt acute gastritis genoemd.

© Shutterstock

Soorten gastritis: chronische gastritis -

Er is sprake van chronische gastritis als de aandoening gedurende een lange periode aanwezig is. De symptomen manifesteren zich niet altijd en het is meestal gekoppeld aan andere chronische aandoeningen.

© Shutterstock

Soorten gastritis: erosief -

Naast de duur kan gastritis ook erosief of niet-erosief zijn. In het geval van erosieve gastritis blijft er letsel achter op het maagslijmvlies, waaronder zweren.

© Shutterstock

Soorten gastritis: niet-erosief -

In het geval van niet-erosieve gastritis wordt het maagslijmvlies niet als zodanig aangetast, maar is er wel sprake van roodheid en irritatie. In het specifieke geval van atrofische gastritis wordt het maagslijmvlies dunner als gevolg van de ontsteking.

© Shutterstock

Andere vormen van gastritis -

Het komt ook vaak voor dat de aandoening wordt vernoemd naar de oorzaak. Enkele voorbeelden zijn door alcohol veroorzaakte gastritis, auto-immuun gastritis, door medicijnen veroorzaakte gastritis, infectieuze gastritis, door stress veroorzaakte gastritis en eosinofiele gastritis.

© Shutterstock

Tekenen en symptomen -

Soms zijn er nog geen merkbare symptomen, maar die ontwikkelen zich later als de aandoening verergert. In het geval van acute gastritis treden ze echter veel sneller op. De meest voorkomende symptomen zijn maagpijn, een opgeblazen gevoel, indigestie, verlies van eetlust, hikken, misselijkheid en braken.

© Shutterstock

Oorzaken -

Gastritis kan verschillende oorzaken hebben, waaronder infecties, chemicaliën, ziekten en keuzes in levensstijl. Laten we eens kijken naar de meest voorkomende.

© Shutterstock

Oorzaken -

Alcohol- en tabaksgebruik en overmatig gebruik van NSAID's (niet-steroïde ontstekingsremmers), zoals aspirine en ibuprofen, behoren tot de belangrijkste oorzaken van gastritis.

© Shutterstock

Oorzaken -

Bacteriële en virale infecties (bijv. buikgriep of de H. pylori-bacterie) zijn een van de grootste boosdoeners als het gaat om acute gastritis.

© Shutterstock

Oorzaken -

Autoimmuunziekten kunnen ook gastritis veroorzaken. Ontstekingsziekten zoals coeliakie, de ziekte van Crohn of sarcoïdose kunnen de hoofdoorzaak zijn van gastritis.

© Shutterstock

Oorzaken -

Andere mogelijke oorzaken van gastritis zijn chemotherapie en bestraling, galreflux en psychologische stress.

© Shutterstock

Diagnose: bloedonderzoek -

Naast een lichamelijk onderzoek en het bekijken van de medische voorgeschiedenis, kunnen zorgverleners een aantal onderzoeken voorschrijven, waaronder bloedonderzoek om bloedarmoede en infecties op te sporen.

© Shutterstock

Diagnose: beeldvormende tests -

Om de diagnose gastritis te stellen, worden meestal röntgenfoto's van het bovenste deel van het maag-darmkanaal gemaakt om zweren en schade aan de maag op te sporen.

© Shutterstock

Diagnose: endoscopie -

Soms is een endoscopie van het bovenlichaam nodig om de diagnose gastritis te stellen en in sommige gevallen wordt tegelijkertijd een biopsie van het maagslijmvlies uitgevoerd.

© Shutterstock

Diagnose: test op Heliobacter pylori -

Er kan ook een test op de Heliobacter pylori-bacterie worden uitgevoerd. Soms wordt een ademhalingstest gedaan, waarbij ureum inslikt en vervolgens in een zak ademt. Een te hoog kooldioxidegehalte wijst op de aanwezigheid van een bacteriële infectie.

© Shutterstock

Behandeling -

De behandeling van gastritis hangt af van de oorzaak. In het geval van alcohol of drugs zoals NSAID's, wordt stoppen (onder medisch toezicht) aanbevolen.

© Shutterstock

Behandeling: maagzuurremmers -

Er zijn echter een paar behandelingen die helpen om de aandoening onder controle te houden. Een daarvan is het gebruik van maagzuurremmers. Deze zijn vrij verkrijgbaar en helpen overmatig zuur in de maag te neutraliseren.

© Shutterstock

Behandeling: H2-blokkers en protonpompremmers -

Medicatie met histamine-blokkers (H2) helpt de hoeveelheid zuur die door de maag wordt geproduceerd te verminderen, wat nuttig kan zijn bij een ontstoken maagslijmvlies. Protonpompremmers, die op een vergelijkbare manier werken, worden ook gebruikt om gastritis te behandelen.

© Shutterstock

Behandeling: oppervlaktebekledingsmiddelen -

Middelen voor oppervlaktecoating zijn vooral nuttig als er schade is aan het maagslijmvlies. Deze beschermen de maag tegen zuur en enzymen, waardoor de schade kan genezen.

© Shutterstock

Andere behandelingen -

In het geval van een bacteriële infectie (bijv. H. pylori) worden antibiotica voorgeschreven. Zorgverleners kunnen ook misselijkheidsremmers aanraden als dit een symptoom is.

© Shutterstock

Mogelijke complicaties: maagzweren -

Gastritis kan een aantal complicaties veroorzaken, waaronder maagzweren. Deze zweertjes kunnen gaan bloeden en pijn in de maag veroorzaken.

© Shutterstock

Mogelijke complicaties: gastro-intestinale perforatie -

Een maagzweer in een vergevorderd stadium kan de maagwand perforeren, wat op zijn beurt kan leiden tot buikvliesontsteking, een ontsteking van de buikholte.

© Shutterstock

Mogelijke complicaties: obstructie van de maaguitgang -

Langdurige ontsteking kan leiden tot littekenweefsel van zweren. Dit kan geleidelijk de opening tussen de maag en de darm blokkeren, wat pijn, misselijkheid en zelfs braken kan veroorzaken.

© Shutterstock

Mogelijke complicaties: bloedarmoede -

Bloedende maagzweren, H. pylori-infectie en auto-immuun gastritis kunnen allemaal de opname van vitamine B12 verstoren, wat kan leiden tot pernicieuze anemie.

© Shutterstock

Mogelijke complicaties: atrofische gastritis -

Atrofische gastritis treedt op wanneer de slijmlaag in het maagslijmvlies dunner wordt. Dit beïnvloedt de opname van voedingsstoffen en kan leiden tot tekorten.

© Shutterstock

Mogelijke complicaties: atrofische gastritis -

Atrofische gastritis kan ook leiden tot achlorhydria of hypochlorhydria, waarbij de maag er niet in slaagt om voldoende specifieke maagzuren aan te maken, wat ook de opname van voedingsstoffen belemmert. Dit type gastritis kan leiden tot maagkanker.

© Shutterstock

Preventie -

De enige manier om gastritis te voorkomen is een goede hygiëne om infecties te voorkomen en het beperken van de consumptie van alcohol en voedsel dat het maagslijmvlies kan irriteren.

© Shutterstock

Preventie -

Zorgen dat je geen stress heb, niet roken noch overmatig drinken en het minimaliseren van het gebruik van NSAID's kunnen ook helpen bij het voorkomen van gastritis.  

Bronnen: (Cleveland Clinic) (WebMD) (Mayo Clinic)

© Shutterstock