▲

Bipolaire stoornis is een van de meest voorkomende psychische aandoeningen ter wereld. Desalniettemin weten we nog steeds niet precies wat het is. Door deze stoornis ervaar je perioden van intens geluk gevolgd door depressieve gevoelens. Maar het is veel genuanceerder dan dat. Er zijn verschillende soorten bipolaire stoornissen, met verschillende symptomen en oorzaken.

Benieuwd naar wat de stoornis inhoudt? Klik verder en leer er meer over.

▲Bipolaire stoornis is een psychische aandoening. Door deze stoornis ervaar je perioden van extreme uitzinnigheid (pieken) en perioden van depressie (dalen).

▲Dit klinkt misschien als de stemmingswisselingen die we allemaal kennen. Echter is dat het niet. Deze piek- en dalperioden kunnen weken, zelfs maanden duren.

▲Bipolaire stoornis komt relatief vaak voor in de samenleving. Internationaal gezien heeft 1,5% van de bevolking last van deze stoornis. In Nederland ligt dat met 1,9% iets hoger.

▲Bij volwassenen is een manische episode een periode van extreme opgetogenheid. Tijdens zo'n periode voel je je euforisch en je bent soms geneigd afwijkend gedrag te tonen.

▲Gedurende zo'n manische periode zul je geneigd zijn zonder angst te leven. Je bent in staat veel geld uit te geven, eventueel drugs en alcohol te gebruiken en veel (onbeschermde) seks te hebben. Het is moeilijk voor iemand anders te zien dat iemand manisch is, omdat diegene gewoon extreem gelukkig lijkt.

▲Hypomanie lijkt op manie, maar is minder intens. Het is daarbij mogelijk door te gaan met het normale leven, maar er zijn merkbare stemmingswisselingen. Met manie is het lastiger met het dagelijks leven door te gaan.

▲Voor en na een manische episode zul je last hebben van een depressieve periode. Met deze stoornis ben je niet depressief, maar je ervaart de symptomen ervan.

▲Tijdens deze depressieve periode zul je symptomen hebben zoals je verdrietig, vermoeid en hopeloos voelen en heb je moeite met slapen, verlies je interesse in je dagelijkse activiteiten en kun last krijgen van suïcidale gedachten.

▲Er zijn 3 hoofdtypes bipolaire stoornis. Met type I heb je op z'n minst 1 intense manische episode, waarbij je vaak voor en na een depressieve episode ervaart.

▲Type II is wanneer je een depressieve episode ervaart die minimaal twee weken aanhoudt. Die episode wordt gevolgd door een hypomanische episode, die ongeveer 4 dagen duurt.

▲Cyclothymie is een minder zware vorm van bipolaire stoornis. Je ervaart daarbij hypomanie en depressie. Daarbij kan je gemoedstoestand maandenlang ook stabiel zijn.

▲

Het is niet bekend wat de directe oorzaken zijn van bipolaire stoornis. Er wordt wel het een en ander vermoedt. Artsen zijn er in ieder geval zeker van dat het wordt veroorzaakt door chemische verbindingen in de hersenen. Het probleem kan worden veroorzaakt door de volgende factoren.

▲Er zijn sterke aanwijzingen dat wanneer bipolaire stoornis voorkomt in je familie, de kans groter is dat je het ook krijgt.

▲Wanneer een van je ouders een bipolaire stoornis heeft, dan heb je 4 tot 6 keer meer kans ook deze stoornis te ontwikkelen. Daarom geloven wetenschappers dat er een erfelijk component zit in de ontwikkeling van deze aandoening.

▲

Ook is het mogelijk dat bepaalde hersenstructuren verband houden met het al dan niet ontwikkelen van deze stoornis. Bepaalde afwijkingen kunnen de kans op een bipolaire stoornis vergroten.

▲Bipolaire stoornis lijkt zich net iets anders te manifesteren bij mannen en vrouwen, omdat er kleine verschillen zijn in de neurochemie tussen de geslachten.

▲Vrouwen worden overwegend op latere leeftijd gediagnosticeerd dan mannen. Over het algemeen hebben ze minder intense episodes van manie en ervaren ze langere depressieve perioden.

▲Vrouwen ervaren ook meer wat genoemd wordt 'gemengde episoden', waarbij je op z'n minst vier manische en depressieve perioden ervaart in 1 jaar.

▲

Ook hebben vrouwen daarbij vaker last van andere aandoeningen zoals angst en obesitas. Daarnaast is de kans bij vrouwen groter dat ze daarbij een alcoholverslaving ontwikkelen.

▲Mannen worden meestal eerder in hun leven gediagnosticeerd met bipolaire stoornis. Daarbij zijn ze eerder geneigd een drugsverslaving te ontwikkelen.

▲Interessant is dat mannen langere perioden van manie ervaren, die daarbij een grotere invloed heeft op hun handelen. Ze zullen bijvoorbeeld sneller geld uitgeven of extreme waanideeën hebben.

▲Mannen zijn minder snel geneigd hulp te zoeken bij hun stoornis, dan vrouwen. Waarschijnlijk is het daarom dat er meer mannen met deze stoornis overlijden aan zelfdoding dan vrouwen.

▲Bij tieners is er moeilijk te zien of ze last hebben van bipolaire stoornis, omdat ze over het algemeen sowieso meer last hebben van stemmingswisselingen.

▲

Waar je op kunt letten zijn intense stemmingswisselingen, alchohol- en drugsgebruik, niet slapen maar ook niet vermoeid zijn, riskant gedrag vertonen en meer seksueel actief zijn dan normaal.

▲Gedurende de depressieve periode hebben ze dezelfde symptomen als volwassenen: minder eetlust, weinig slapen, intens verdrietig en minder sociaal actief zijn en aan de dood denken.

▲Helaas is er geen remedie voor bipolaire stoornis, maar dat betekent niet dat je ermee kunt leren leven. Artsen zullen in eerste instantie medicatie aanbevelen om de pieken en dalen wat te egaliseren.

▲Naast medicatie, kan therapie ook goed helpen. Cognitieve gedragstherapie heeft zich in de afgelopen jaren enorm ontwikkeld. Het leert je, je eigen gedachtengangen te begrijpen en ze rationeel te kunnen beïnvloeden.

▲Bipolaire stoornis is niet alleen moeilijk voor degene die het heeft, maar ook voor zijn omgeving. Psycho-educatie kan beide partijen helpen ermee om te gaan in het dagelijks leven.

▲

IPSRT helpt mensen met bipolaire stoornis, een routine te creëeren die hen evenwicht biedt om met hun pieken en dalen om te leren gaan.

Bronnen: (National Institute of Mental Health) (Healthline)