De messiaanse profetieën die zijn uitgekomen
Door de jaren heen zijn er toespraken geweest die hun moment hebben overstegen, door generaties heen weerklank hebben gevonden en onze wereld hebben vormgegeven. In deze toespraken, die zijn gehouden door leiders, activisten en baanbrekende figuren, is opgeroepen tot revoluties, de vrijheid verdedigd en gepleit voor gelijkheid. Van strijdkreten in tijden van oorlog tot hoopvolle uitspraken in periodes van wanhoop: deze toespraken hebben over de hele wereld indruk gemaakt.
Klik verder voor meer informatie over toespraken die geschiedenis hebben geschreven.
In 1964 hield Nelson Mandela een krachtige toespraak voordat hij werd opgesloten vanwege zijn strijd tegen apartheid in Zuid-Afrika. Ondanks jaren van opsluiting en wereldwijde censuur leidde Mandela's inzet voor gelijkheid tot campagnes over de hele wereld. Hij werd in 1990 vrijgelaten en werd in 1994 de eerste zwarte president van Zuid-Afrika.
Sojourner Truth, een voormalige slavin die abolitionist en voorvechter van vrouwenrechten werd, hield in 1851 haar krachtige toespraak op de Ohio Women's Rights Convention, waarin ze discriminatie tegen vrouwen en Afro-Amerikanen aan de kaak stelde en haar revolutionaire erfenis verstevigde.
Winston Churchill, de premier van het Verenigd Koninkrijk in oorlogstijd, staat bekend om zijn leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op 4 juni 1940, nadat door de evacuatie uit Duinkerken meer dan 330.000 soldaten waren gered, erkende Churchill de nederlaag, maar spoorde hij de Britten aan om door te zetten. Met zijn beroemde uitspraak "We zullen vechten op de stranden" combineerde hij eerlijkheid met motivatie en bracht hij de natie bijeen.
In 1588, tijdens de oorlog met Spanje, hield koningin Elizabeth I een krachtige toespraak om Engelse troepen te verzamelen tegen de Spaanse Armada. Haar meesterlijke redevoeringen zetten aan tot de overwinning, ondanks de status van Engeland als underdog.
Op 2 april 1917 sprak president Wilson het Amerikaanse Congres toe en drong aan op oorlog tegen Duitsland tijdens WOI. Ondanks eerder isolationisme overtuigde hij het Amerikaanse Congres van de morele plicht om aangevallen landen te leiden en te verdedigen, en zo de idealen van de VS vorm te geven.
Tijdens de inauguratie van president Bill Clinton in 1993 droeg Maya Angelou haar gedicht 'On the Pulse of the Morning' voor, waarin ze de nadruk legde op eenheid, gelijkheid en inclusiviteit, en opriep tot een wereld waarin alle stemmen worden gehoord.
Op 4 maart 1865 riep president Abraham Lincoln in zijn tweede inauguratierede op tot nationale eenheid en "liefdadigheid voor iedereen". Hij legde daarbij de nadruk op verzoening na de afschaffing van de slavernij en op het bevorderen van blijvende vrede te midden van diepe raciale verdeeldheid.
Op 28 augustus 1963 hield Martin Luther King zijn iconische "I Have a Dream"-toespraak tijdens een historische mars in Washington D.C., waarin hij opriep tot gelijkheid en vrijheid voor alle Amerikanen.
In zijn toespraak op 5 maart 1916 in Zwitserland veroordeelde Lenin het imperialistische karakter van de Eerste Wereldoorlog en bekritiseerde hij het tsaristische Rusland en andere machten. Hij voorspelde dat de nasleep van de oorlog proletarische revoluties tegen het kapitalisme zou ontketenen.
Op 16-jarige leeftijd hield de Nobelprijswinnares (2014) een krachtige toespraak waarin ze pleitte voor gelijkheid in het onderwijs en aandrong op wereldwijde actie om een einde te maken aan geweld, ongelijkheid en verspilling van talent. Ook inspireerde ze anderen om te strijden voor mensenrechten.
Op 20 januari 1961 vroeg president John F. Kennedy in zijn inauguratietoespraak de Amerikanen om na te denken over wat ze voor hun land konden doen. Zijn gebruik van parallellie benadrukte de collectieve morele plicht om de vrijheid voor iedereen te verdedigen. Hiermee scheef hij geschiedenis.
In haar toespraak bij de diploma-uitreiking op het Vassar College in 1970 riep Gloria Steinem het jaar 2024 uit tot het jaar van de bevrijding van vrouwen. Ze spoorde afgestudeerden aan om de sociale revolutie en gelijkheid te steunen. Ze zei: "Totdat we allemaal vrij zijn, is niemand van ons vrij."
Susan B. Anthony, een belangrijke leider in de strijd voor het vrouwenkiesrecht, richtte samen met Elizabeth Cady Stanton de National Woman Suffrage Association op. In haar beroemde toespraak uit 1873 verdedigde ze moedig het vrouwenkiesrecht, zelfs nadat ze in 1872 was gearresteerd voor illegaal stemmen.
Met zijn krachtige "Quit India"-toespraak op 8 augustus 1942 riep Mahatma Gandhi op tot het onmiddellijke einde van de Britse overheersing in India. Zijn geweldloze, vastberaden retoriek verenigde India en leidde wereldwijd tot bewondering en hoop.
Voordat Barack Obama werd verkozen, hield Michelle Obama een krachtige toespraak tijdens de Democratische Nationale Conventie van 2008. Daarin prees ze de veerkracht, eenheid en hoop van de Amerikanen en benadrukte ze de collectieve verantwoordelijkheid voor verandering en vooruitgang.
In zijn beroemde inauguratietoespraak drong Franklin D. Roosevelt aan op "snelle actie" van het Amerikaanse Congres om de crisis van de jaren 1930 te bestrijden. Hij legde de nadruk op overheidshervormingen om armoede te bestrijden, hoop te wekken en een overweldigende overwinning voor zijn leiderschap te behalen.
In 1977 hield Harvey Milk, de eerste gekozen functionaris van Californië die openlijk homoseksueel was, zijn toespraak "Give Them Hope". Hiermee riep hij op om verschillen toe te juichen en probeerde hij steun te vergaren voor zowel zijn campagne als de LGBT-gemeenschap.
Op 4 juli 1852 toonde Frederick Douglass de hypocrisie aan van het vieren van vrijheid terwijl er nog sprake was van slavernij. In zijn krachtige toespraak veroordeelde hij de barbaarsheid van slavernij, waarmee hij zijn nalatenschap als een vooraanstaand abolitionist en pleitbezorger voor gelijkheid verstevigde.
In 1995, tijdens de vierde wereldvrouwenconferentie van de Verenigde Naties in Beijing, verklaarde Hillary Clinton hartstochtelijk: "Mensenrechten zijn vrouwenrechten en vrouwenrechten zijn mensenrechten." Ze daagde de wereld uit om de wereldwijde ongelijkheid tussen geslachten aan te pakken.
Emmeline Pankhurst, de Britse leider van de suffragettes, hield haar beroemde toespraak in 1913, waarin ze hun verschuiving naar een agressievere aanpak uitlegde. Tijdens WOI bewezen vrouwen hun maatschappelijke waarde door de banen van mannen over te nemen. In 1918 leidden hun inspanningen tot de aanneming van een wet die bepaalde vrouwen het recht gaf om te stemmen.
Op 8 december 1953 hield president Eisenhower zijn "Atoms for Peace"-toespraak tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Hierin promootte hij het vreedzame gebruik van atoomenergie en lanceerde hij een programma om wereldwijd onderzoek en ontwikkeling te ondersteunen.
In 1965 benadrukte James Baldwin tijdens zijn toespraak in de Cambridge Union de grote verschillen tussen de ervaringen van blanken en Afro-Amerikanen. Hij gaf daarbij een krachtig inzicht in de hardnekkigheid van racisme en de noodzaak van activisme om systematische onderdrukking te bestrijden.
Eleanor Roosevelt, een van de meest geliefde first ladies, hield in 1948 in Parijs een krachtige toespraak waarin ze aandrong op wereldwijde inzet voor mensenrechten en de nadruk legde op de kernwaarden van de democratie die verder gaan dan nationale ideologieën.
In zijn TED2008-toespraak onderzocht Stephen Hawking diepgaande vragen over het universum, de oorsprong van het leven en buitenaards bestaan. Ook wekte hij nieuwsgierigheid op en drong hij aan op wetenschappelijk onderzoek bij mensen van alle niveaus en achtergronden.
In zijn toespraak op de Democratische Nationale Conventie van 2004 sprak Barack Obama over zijn verleden als "magere jongen met een grappige naam", terwijl hij mensen inspireerde met hoop en vastberadenheid. 'De herovering van de Amerikaanse droom' werd later de titel van zijn tweede boek.
Malcolm X, een belangrijke leider in de strijd voor burgerrechten, hield in april 1964 zijn toespraak "The Ballot or the Bullet", waarin hij Afro-Amerikanen opriep om te gaan stemmen, maar waarschuwde voor mogelijk gewapend verzet als er geen gelijkheid werd bereikt.
In haar toespraak op het Wellesley College in 2004 spoorde Toni Morrison haar afgestudeerden aan om terug te blikken op het verleden en het te gebruiken als leidraad bij het vormen van hun toekomst. Dit leidde bij het publiek tot diepgaande gedachten en zelfreflectie.
In 1956 veroordeelde Nikita Chroesjtsjov in zijn 'geheime toespraak' tot de Communistische Partij van de Sovjet-Unie (CPSU) Stalins autoritaire methoden. Dit was een belangrijk moment in de Russische geschiedenis, omdat het Stalins nalatenschap in twijfel trok en zijn niet-socialistische aanpak onthulde.
Aung San Suu Kyi, een Birmese politieke leider en Nobelprijswinnaar voor de Vrede, hield in 1990 haar krachtige toespraak in het hoofdkwartier van de Nationale Liga voor Democratie in Rangoon. Ondanks haar huisarrest riep ze op tot de bevrijding van het Birmese volk van angst en apathie, waarbij ze de nadruk legde op het belang van een mentale revolutie voor daadwerkelijke democratische verandering.
In 1966 hield Stokely Carmichael zijn krachtige "Black Power"-toespraak aan de UC Berkeley, waarin hij zwarte Amerikanen opriep om hun identiteit te omarmen en rechten te eisen zonder te wachten op de goedkeuring van de blanken.
Zie ook: Motiverende quotes van bekende Nederlanders
Bronnen: (BBC) (History) (The National Constitution Center)
Toespraken waarmee geschiedenis is geschreven
Deze speeches hebben over de hele wereld indruk gemaakt
LIFESTYLE Grote denkers
Door de jaren heen zijn er toespraken geweest die hun moment hebben overstegen, door generaties heen weerklank hebben gevonden en onze wereld hebben vormgegeven. In deze toespraken, die zijn gehouden door leiders, activisten en baanbrekende figuren, is opgeroepen tot revoluties, de vrijheid verdedigd en gepleit voor gelijkheid. Van strijdkreten in tijden van oorlog tot hoopvolle uitspraken in periodes van wanhoop: deze toespraken hebben over de hele wereld indruk gemaakt.
Klik verder voor meer informatie over toespraken die geschiedenis hebben geschreven.