Het overkomt niet alleen kinderen
We hebben de neiging om antioxidanten te associëren met voedsel, maar een antioxidant is in feite een chemische eigenschap en geen voedingseigenschap.
In wezen is de moleculaire structuur van een antioxidant anders dan die van een vitamine, mineraal of macronutriënt (bijvoorbeeld eiwit), en ons lichaam produceert ze op natuurlijke wijze om cellen tegen schade te beschermen.
Vrije radicalen zijn in wezen onstabiele moleculen die cellen en DNA kunnen beschadigen. Antioxidanten gaan de werking van vrije radicalen tegen.
Ons lichaam produceert ook vrije radicalen en ze kunnen nuttig zijn om onze eigen beschadigde cellen te vernietigen wanneer er virussen en bacteriën zijn die we uit ons lichaam moeten verwijderen. Te veel van hen zijn echter niet goed, omdat ze uiteindelijk goede cellen kunnen aanvallen. Dit is wanneer antioxidanten in actie komen.
Vrije radicalen 'stelen' elektronen uit antioxidanten, dus de juiste balans van beide in ons lichaam is belangrijk. Dit betekent meestal dat het consumeren van extra antioxidanten via voedsel ons kan helpen bij het bestrijden van vrije radicalen waaraan we worden blootgesteld, zoals vervuiling.
We snappen nu hoe antioxidanten werken, maar wat betekent dat eigenlijk voor onze gezondheid? Ze zorgen er in wezen voor dat ons immuunsysteem goed kan functioneren. De vrije radicalen die ons lichaam produceert om ziektes te bestrijden, zouden schade aanrichten in ons lichaam zonder antioxidanten om ze onder controle te houden.
Vrije radicalen halen elektronen uit schadelijke moleculen, maar daarna moeten antioxidanten aanwezig zijn zodat vrije radicalen de elektronen van hen kunnen 'stelen', in plaats van ze uit gezonde cellen (bijvoorbeeld uit DNA) te halen.
Als je teveel vrije radicalen en te weinig antioxidanten in je lichaam hebt dan loop je risico op oxidatieve stress en dat kan schadelijk zijn.
We krijgen allemaal te maken met korte periodes van oxidatieve stress. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als we alcohol drinken of sporten. Maar als het chronisch wordt kan het schadelijk zijn, omdat het in verband wordt gebracht met DNA-schade en kanker.
Groenten en fruit zijn de belangrijkste bronnen van antioxidanten in onze voeding. Het is aangetoond dat het dagelijks consumeren van groente en fruit onder andere de kans op het ontwikkelen van hartaandoeningen, diabetes type 2 en kanker vermindert.
Hoewel we weten dat antioxidanten vrije radicalen bestrijden, begrijpen we het mechanisme waardoor groenten en fruit ons daadwerkelijk gezonder maken nog niet helemaal. De antioxidanten kunnen een rol spelen, maar dat is slechts een deel van wat we weten. Desalniettemin is nog steeds een goed idee om ze dagelijks op je menu te hebben.
Groene thee is een van de meest antioxidantrijke dranken die je kunt drinken. Het is rijk aan polyfenolen, waarvan is aangetoond dat ze helpen beschermen tegen kanker.
Cacao (zowel in poedervorm als verwerkt tot chocolade) is ook rijk aan polyfenolen. Het bevat ook flavonoïden en methylxanthineverbindingen, die beide geweldige antioxiderende eigenschappen bevatten.
Je hebt vast wel eens gehoord van bètacaroteen, een pigment dat groenten een gele, oranje en rode kleur geeft (bijvoorbeeld wortelen).
Carotenoïden worden vervolgens in het lichaam omgezet in vitamine A, een antioxidant die een sleutelrol speelt bij de immuniteit en het gezichtsvermogen en die het risico op het ontwikkelen van bepaalde ziekten kan verminderen.
Naast wortelen, vind je het ook in abrikozen, zoete aardappelen en winterpompoen, om er maar een paar te noemen.
Denk je aan antioxidanten dan denk je wellicht snel aan vitamine C. Ons lichaam kan deze krachtige antioxidant niet produceren, maar we halen het uit voedingsmiddelen zoals sinaasappels en andere citrusvruchten, evenals kiwi, paprika en broccoli en meer.
Diëten die rijk zijn aan vitamine C zijn in verband gebracht met een lager risico op een aantal aandoeningen, waaronder beroerte, hartaandoeningen en kanker.
Over krachtige antioxidanten gesproken, vitamine E verdient ook een plekje op het podium. Omdat het een in vet oplosbare vitamine is, moet je vet consumeren om het uit voedsel te kunnen opnemen.
Noten, spinazie, zaden en broccoli zijn enkele van de voedingsmiddelen die vitamine E bevatten. Net als andere antioxidanten speelt vitamine E ook een cruciale rol als het gaat om het afweren van ziekten.
Deze groep antioxidanten is ook behoorlijk krachtig. Je kent misschien flavanolen, die worden gevonden in druiven en rode wijn.
Er bestaan ook flavan-3-olen zijn, die worden gevonden in thee, cacao, appels, bessen en druiven.
Maar er is meer! We hebben ook flavonen, die je kunt vinden in peterselie, selderij, pepermunt en kamille.
Andere flavonoïden zijn onder meer: flavanonen, die vooral aanwezig zijn in citrusvruchten; isoflavonen, die in sojabonen voorkomen; en last but not least, anthocyanines, die net als flavanolen ook overvloedig aanwezig zijn in bessen, druiven en wijn.
Koffie is de meest geconsumeerde antioxidantdrank ter wereld. Wat betreft de antioxiderende eigenschappen concurreert koffie sterk met thee, groente en fruit.
Koffie is bijzonder rijk aan een polyfenol, chlorogeenzuur genaamd, dat een krachtige antioxidant is. En dit is slechts een van de vele voordelen van koffie.
Antioxidanten uit onze voeding halen is effectiever dan ze uit supplementen halen. Dit laatste kan in sommige gevallen zelfs nadelig zijn. Zo zijn hoge doses vitamine E in verband gebracht met een toename in sterftecijfers, zo blijkt uit een meta-analyse.
Hoewel voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten in verband zijn gebracht met een verlaagd risico op kanker, is er geen hard bewijs dat de antioxidanten hier inderdaad verantwoordelijk voor zijn.
Voedsel dat rijk is aan antioxidanten, heeft aangetoond dat het het risico op andere aandoeningen, waaronder hartaandoeningen, vermindert. Het komt er dus op neer: stop met de supplementen en eet een uitgebalanceerd dieet, inclusief veel fruit en groenten.
Bronnen: (Health Digest) (National Center for Complementary and Integrative Health) (Harvard Health Publishing) (Healthline) (The List) (Annals of Internal Medicine) (Insider)
We horen veel over antioxidanten en hoe goed ze zijn voor onze gezondheid, maar wat zijn ze eigenlijk? Velen van ons hebben een enigszins idee van wat macronutriënten (eiwitten, vetten, koolhydraten) en micronutriënten (vitamines en mineralen) zijn, maar als het gaat om antioxidanten en vrije radicalen...
Klik verder en ontdek wat antioxidanten zijn, hoe ze werken en wat ze zo gezond maakt.
Wat maakt antioxidanten toch zo gezond?
Wist je dat ons lichaam ze van nature aanmaakt?
GEZONDHEID Antioxidanten
We horen veel over antioxidanten en hoe goed ze zijn voor onze gezondheid, maar wat zijn ze eigenlijk? Velen van ons hebben een enigszins idee van wat macronutriënten (eiwitten, vetten, koolhydraten) en micronutriënten (vitamines en mineralen) zijn, maar als het gaat om antioxidanten en vrije radicalen...
Klik verder en ontdek wat antioxidanten zijn, hoe ze werken en wat ze zo gezond maakt.