Met zijn bergtoppen en spectaculaire valleien zijn de aarde en zijn landschappen werkelijk bijzonder. Als we het echter over oceanen hebben, denken we vaak dat ze slechts wat water en een bodem met zand zijn, maar ze zijn eigenlijk net zo levendig als de wereld boven water. Een van de meest indrukwekkende locaties onder water is de Marianatrog, een plek van mysterie en verwondering in de Stille Oceaan. Het staat bekend als de diepste oceaantrog ter wereld en hier bevindt zich ook de Challengerdiepte, het diepst bekende punt op aarde.
Van wonderbaarlijke diepten tot verbazingwekkende dieren, klik verder voor wat bijzondere feitjes over deze unieke plek onder water.
Een trog is een diepe kloof in de zeebodem en de Marianentrog is de diepste trog op aarde.
De trog ligt op 200 kilometer van de Marianen, die in de Stille Oceaan liggen.
De eilanden zijn vernoemd naar koningin Maria Anna van Oostenrijk, die getrouwd was met koning Filips IV van Spanje. Vervolgens werd de trog weer naar de eilanden vernoemd.
Het deel van de trog dat als diepste wordt beschouwd heet de Challengerdiepte, hoewel de exacte locatie ervan moeilijk vast te stellen is.
De diepte van de trog is tot nu toe 10.984 meter, bijna elf kilometer dus.
Ter vergelijking: de Mount Everest heeft een hoogte van 8.848 meter boven zeeniveau, wat betekent dat het diepste deel van de Marianentrog 2.147 meter dieper is dan de Mount Everest hoog is.
De trog is ongeveer 2.550 kilometer lang en 69 kilometer breed.
De trog heeft de vorm van een halve maan. Hij ligt in de buurt van twee tektonische platen: de Filipijnse Plaat en de Pacifische Plaat. De Pacifische plaat, die groter is, ligt onder de Marianentrog.
De temperatuur op de bodem varieert van 1 tot 3°C. In de rest van de trog zijn de temperatuurverschillen echter groter. Door de stoom die in sommige delen van de trog aanwezig is en door hydrothermische energie kan het er op sommige plekken 300°C worden.
De beweging van de twee platen speelde een belangrijke rol bij het ontstaan van de Marianen. Door onderzoek naar deze platen zijn enkele van de oudste materialen die in de aardkorst zitten ontdekt. Deze materialen zijn tot wel 170 miljoen jaar oud.
De Marianentrog werd voor het eerst ontdekt tijdens de Challenger-expeditie in 1875, genoemd naar het onderzoeksschip HMS Challenger. Om de diepte van de trog te meten gebruikten de ontdekkingsreizigers een dieplood. Deze werd vastgesteld op 8.183 meter.
Er werd een nauwkeurigere meting gedaan tijdens een tweede onderzoek in 1951. Er werd een echolood gebruikt en bij de Challengerdiepte werd een diepte van 10.899 meter vastgesteld. Op de foto zie je een echolood uit die tijd.
Naarmate de technologie verbeterde, werd het mogelijk om duidelijkere beelden vast te leggen en nauwkeurigere metingen te doen. Zowel echoloden als op afstand bediende camera's hebben veel meer informatie over de trog gebracht.
In 1960 daalden Jacques Piccard en Don Walsh naar het diepste punt van de trog af in een bathyscaaf genaamd Trieste. Een bathyscaaf is een onderwatervoertuig dat zelf kan stijgen en dalen. Tevens kan het grotere diepten bereiken dan een onderzeeër.
Het onderzoek van Piccard en Walsh werd gesteund door de Amerikaanse marine. Ze slaagden erin het hele gebied in kaart te brengen.
In 2019 bracht de Texaanse ontdekkingsreiziger en investeerder Victor Vescovo de DSV Limiting Factor tot een diepte van 10.928 meter, waarmee hij het wereldrecord met 16 meter verbrak. Datzelfde jaar daalde hij voor de tweede keer af en werd daardoor de eerste persoon die tweemaal naar de bodem van de Challengerdiepte afdaalde.
In 2020 bracht een Russisch verkenningsschip genaamd Vityaz drie uur in de trog door en werd daarmee het eerste schip dat het gebied zelfstandig verkende.
James Cameron daalde af met een onderzeeër, die hij persoonlijk hielp ontwerpen, tot ongeveer 10.908 meter, waarmee hij in 2012 een wereldrecord vestigde.
Ondanks het gebrek aan licht en de vijandige omgeving leven er talloze organismen in de Marianentrog. Er zijn meer dan 200 micro-organismen en andere levende wezens in de Marianentrog aanwezig.
De term 'hadale zone', die naar Hades is vernoemd, de Griekse god van de onderwereld, verwijst naar de diepste delen van de oceaan (6.000 meter of dieper).
De trog fungeert als een internationale hotspot voor wetenschappelijk en multidisciplinair onderzoek dat gericht is op het ontrafelen van geheimen op het gebied van geologie, biologie en oceanografie.
Het verkennen van de Marianentrog stimuleert innovatie op het gebied van wetenschap, techniek en technologie. Op de foto zie je Richard Branson en ontdekkingsreiziger Chris Welsh met een autonome onderzeeër die klaar werd gemaakt om de trog te bezoeken.
Helaas kunnen er verontreinigende stoffen en weggegooid plastic afval in de diepten van de oceaan terechtkomen. In de Marianentrog is dit heel erg het geval.
Onderzoekers hebben zorgwekkend veel polychloorbifenyl (een gifstof) aangetroffen in het lichaam van schaaldieren. Dit gif werd in 1970 verboden vanwege de risico's die het teweegbracht voor het milieu. Er werden enorme hoeveelheden van dit gif aangetroffen op meerdere dieptes in de bodem van de trog.
Van 1946 tot 1993 dumpten verschillende landen radioactief afval in de oceaan om zich er van te ontdoen. De Marianentrog was een van de plekken waar dit vaak gedaan werd.
Milieuactivisten blijven aandringen op een groter bewustzijn en meer belangstelling voor de bescherming van het milieu tegen door de mens veroorzaakte problemen. De waterkwaliteit en de natuur van de Marianentrog staan onder voortdurend toezicht van de lokale overheid.
Het Marianas Trench Marine National Monument werd in 2009 opgericht. Dit was voornamelijk bedoeld om de zeldzame organismen te beschermen die in de diepten leven.
Aan de hand van sedimentair gesteente en geologische formaties biedt het bestuderen van de Marianentrog een unieke kans om een kijkje te nemen in de verre geschiedenis van onze planeet.
Het mysterie en de aantrekkingskracht van de trog hebben als inspiratie gediend voor fictieboeken, waaronder 'Meg: A Novel of Deep Terror' (1997) van de New York Times-bestsellerauteur Steve Alten.
In 2018 werd een verfilming van Altens boek genaamd 'The Meg' uitgebracht. Jason Statham is in deze film te zijn, die wordt ingeschakeld om te voorkomen dat een gigantische prehistorische haai de Chinese kust aanvalt.
Bronnen: (CNN) (National Geographic) (Live Science)
De Marianentrog: wat weet jij over de diepste plek op aarde?
Bijzondere feitjes over de Marianentrog
LIFESTYLE Oceanen
Met zijn bergtoppen en spectaculaire valleien zijn de aarde en zijn landschappen werkelijk bijzonder. Als we het echter over oceanen hebben, denken we vaak dat ze slechts wat water en een bodem met zand zijn, maar ze zijn eigenlijk net zo levendig als de wereld boven water. Een van de meest indrukwekkende locaties onder water is de Marianatrog, een plek van mysterie en verwondering in de Stille Oceaan. Het staat bekend als de diepste oceaantrog ter wereld en hier bevindt zich ook de Challengerdiepte, het diepst bekende punt op aarde.
Van wonderbaarlijke diepten tot verbazingwekkende dieren, klik verder voor wat bijzondere feitjes over deze unieke plek onder water.