Op een zomerdag in 1948 meerde een schip aan bij de Tilbury Docks in Londen. Aan boord waren enkele honderden immigranten uit het Caribisch gebied die een nieuw leven zochten in Groot-Brittannië. Met hoge verwachtingen stapten ze van boord. Velen vonden werk, trouwden en stichtten gezinnen. Voor alle praktische doeleinden waren ze Britse burgers die volledig waren opgenomen in de Britse samenleving. Maar 70 jaar later kregen ze plotseling te horen dat ze illegaal in het Verenigd Koninkrijk woonden en werden ze bedreigd met deportatie.
Dit is het verhaal van de Windrush-generatie en een schandaal dat een van de meest beschamende episodes werd in de recente Britse geschiedenis. Veel honderden mensen konden door geen schuld van henzelf niet bewijzen dat ze legaal in het land waren. Wat begon als een droom veranderde langzaam in een nachtmerrie. Maar wie waren de Windrush-generatie en waarom werden ze zo slecht behandeld?
Klik door en ontdek meer over de mensen die massamigratie in Groot-Brittannië belichaamden.
Op 21 juni 1948 arriveerde het schip HMT Empire Windrush bij de haven van Tilbury in Londen.
Het schip was enkele dagen eerder vertrokken uit Jamaica. Aan boord waren 1.027 passagiers. Meer dan 800 van hen gaven hun laatste land van verblijf op als ergens in het Caribisch gebied.
De volgende dag gingen de passagiers aan land, klaar om ogenschijnlijk een nieuw leven te beginnen in het Verenigd Koninkrijk.
In 1947 smeekte Winston Churchill meer dan een half miljoen Britse burgers die hadden geprobeerd te emigreren naar voornamelijk blanke Gemenebestlanden om Groot-Brittannië niet te verlaten. Zijn smeekbede viel echter in dovemansoren.
De Britse regering had dringend werknemers nodig om te helpen bij het opvullen van tekorten aan arbeidskrachten na de oorlog en bij de wederopbouw van de economie. Om deze situatie aan te pakken, gaf de British Nationality Act mensen uit de koloniën het recht om in Groot-Brittannië te wonen en te werken.
Degenen die op het aanbod ingingen, vormden de eerste golf van Caribische immigranten die op die zomerdag in 1948 in het Verenigd Koninkrijk arriveerden.
Verschillende honderden van degenen die op Britse bodem stapten, waren Jamaicaans. Anderen kwamen van andere Caribische eilanden, waaronder Trinidad, Saint Lucia, Grenada en Barbados.
Deze reizigers - en degenen op andere schepen die tot 1971 naar het VK kwamen, werden bekend als de Windrush-generatie.
De meesten die arriveerden, zochten werk. Anderen hoopten hun vakopleidingen en opleidingen af te ronden. De eerste stap voor velen was om een baan te vinden en een sollicitatiegesprek te hebben met het Ministerie van Arbeid en het Colonial Office.
Sommige van de nieuwkomers hadden gediend in de Britse strijdkrachten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Afgebeeld is pilot officer John Smythe RAFVR (Royal Air Force Volunteer Reserve), een pas gekwalificeerde navigator. Geboren in Sierra Leone (destijds een Britse kolonie), was Smythe een van de weinige West-Afrikanen die dienden in de RAF tijdens het conflict. Hij zou later een hoge officier worden aan boord van de Empire Windrush.
De nieuwe aankomsten werden tijdelijk ondergebracht in een omgebouwd luchtbeschermingsschuilplaats onder het metrostation Clapham South. In de buurt werd een cantine-tent opgezet waar ze voor twee shilling en zes pence per week eten en een bed konden krijgen in de schuilkelder.
De accommodatie was eenvoudig, maar schoon en veilig.
De schuilplaatsen boden een basis om werk te zoeken. Maar het leven buiten deze vier prefab muren bleek uitdagend te zijn.
Terwijl er wel baankansen waren in hun nieuwe thuisland, kregen veel van de Windrush-passagiers te maken met sociale afwijzing. Het was niet raar om bordjes met "No blacks" te zien in winkelramen en bij pensions.
Ondanks de openlijke vooroordelen en racisme van sommigen, vonden veel mensen uit het Caribisch gebied werk als arbeiders, chauffeurs, schoonmakers, of verpleegsters in de pas opgerichte National Health Service.
Sommigen vonden hun roeping op andere manieren. Op deze foto uit 1950 poseert een zwarte mannelijke model tijdens een tekenklas aan de Slade School of Fine Art in Londen.
Naarmate de jaren verstreken, werd de Windrush-generatie onder druk gezet om de Jamaicaanse cultuur en erfgoed los te laten en zich aan te passen aan de Britse cultuur en esthetiek. Dit dilemma diende als bewijs van de verstrengelingen tussen de koloniën en het moederland.
Interraciale relaties werden afgekeurd door meer conservatieve kringen in de Britse samenleving, maar ze bestonden zeker.
In augustus 1953 liepen de spanningen tussen de West-Indische gemeenschap en blanke bewoners uiteindelijk hoog op tijdens de door racisme gemotiveerde rellen in Notting Hill, Londen. Blanke, arbeidersklasse "Teddy Boys" en anderen toonden vijandigheid en geweld tegen de zwarte gemeenschap in het gebied, wat resulteerde in een serie bloederige confrontaties.
De straatgevechten veroorzaakten een voortdurend debat over rassendiscriminatie en het niveau van immigratie naar stedelijke gebieden.
Hoewel er bij de rellen in Notting Hill geen doden vielen, diende het evenement wel als een krachtige drijfveer voor anti-immigratiesentiment.
Tegen 1970 had de Windrush-generatie vrede gesloten met hun nieuwe thuisland. Veel families hadden besloten zich te vestigen en noemden Groot-Brittannië hun tweede thuis. Weinigen beseften toen dat het verleden hen op de meest schokkende en oneerlijke manier opnieuw zou treffen.
In 1971 werd de Immigration Act aangenomen in Groot-Brittannië. Deze wet gaf Commonwealth-burgers die in het VK woonden een onbeperkte verblijfsvergunning - het permanente recht om in het VK te wonen en te werken. Echter, de wet beperkte het recht om het Verenigd Koninkrijk binnen te komen en er te wonen tot bepaalde subgroepen van burgers van het Verenigd Koninkrijk en koloniën met banden met het VK zelf, wat demonstranten de straat op bracht (zie foto). Maar dit leek de Windrush-generatie niet te treffen, dachten ze.
In 2018 werd bekend dat het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken geen administratie had bijgehouden van degenen die toestemming hadden gekregen om te blijven. Bovendien had het geen documenten verstrekt die ze nodig hadden om hun status te bevestigen, zoals gemeld door de BBC.
Veel bewoners van de Windrush-generatie werden al behandeld als illegale immigranten voordat dit nieuws bekend werd, vooral oudere mensen geboren in het Caribisch gebied waren het doelwit. In feite had de Britse regering in 2017 gedreigd mensen uit Gemenebestgebieden te deporteren die vóór 1973 naar het VK waren gekomen als ze hun recht om in het VK te blijven niet konden bewijzen.
Zonder de juiste documentatie om het tegendeel te bewijzen, werden veel leden van de Windrush-generatie ten onrechte vastgehouden, beroofd van hun juridische rechten of bedreigd met deportatie. In sommige gevallen werden ze zelfs ten onrechte gedeporteerd uit het VK door het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Velen verloren ook hun baan of huis, hadden hun paspoorten afgenomen, of kregen geen recht op uitkeringen of medische zorg waar ze recht op hadden. Al snel stond het Windrush-schandaal op de voorpagina's van het nieuws. Demonstranten gingen de straat op als onderdeel van een voortdurende campagne tegen de impact van de 'vijandige omgeving' immigratiebeleid van de regering.
Als blijk van solidariteit verzamelden activisten en campagnevoerders zich buiten het Britse parlement voor een demonstratie voor gerechtigheid voor Windrush. Een petitie, ondertekend door meer dan 170.000 mensen, riep op tot het herstel van juridische beschermingen voor de bewoners van Windrush.
De Britse regering stemde uiteindelijk ermee in om een fout recht te zetten en de mensen die door het schandaal waren getroffen te compenseren. Vanaf juni 2024 heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken £88,6 miljoen aan compensatie uitbetaald aan getroffenen, en meer dan 17.100 mensen hebben documentatie gekregen waarin hun status of Brits burgerschap wordt bevestigd.
Sinds 2018 wordt Windrush Day elk jaar gevierd op 21 juni. In 2023 werd de 75e verjaardag van de aankomst van HMT Windrush gevierd met concerten, tentoonstellingen en seminars door het hele land. In Londen hielden Koning Charles en Koningin Camilla een receptie voor vertegenwoordigers van de Windrush-generatie.
Bronnen: BBC, Royal Museums Greenwich, English Heritage, The Guardian
Een groot schandaal in de Britse geschiedenis: de Windrush-generatie
Wie waren de Windrush-generatie?
LIFESTYLE Geschiedenis
Op een zomerdag in 1948 meerde een schip aan bij de Tilbury Docks in Londen. Aan boord waren enkele honderden immigranten uit het Caribisch gebied die een nieuw leven zochten in Groot-Brittannië. Met hoge verwachtingen stapten ze van boord. Velen vonden werk, trouwden en stichtten gezinnen. Voor alle praktische doeleinden waren ze Britse burgers die volledig waren opgenomen in de Britse samenleving. Maar 70 jaar later kregen ze plotseling te horen dat ze illegaal in het Verenigd Koninkrijk woonden en werden ze bedreigd met deportatie.
Dit is het verhaal van de Windrush-generatie en een schandaal dat een van de meest beschamende episodes werd in de recente Britse geschiedenis. Veel honderden mensen konden door geen schuld van henzelf niet bewijzen dat ze legaal in het land waren. Wat begon als een droom veranderde langzaam in een nachtmerrie. Maar wie waren de Windrush-generatie en waarom werden ze zo slecht behandeld?
Klik verder en ontdek meer over de mensen die massamigratie in Groot-Brittannië belichaamden.