Het is moeilijk te geloven dat het swipen naar een liefdesrelatie nog maar tien jaar bestaat. Wat is er ondertussen veel veranderd! Volgens Pew Research Center heeft ongeveer 10% van de hetero respondenten hun partner ontmoet op een datingsite of app. Echter blijkt ook uit onderzoek dat gebruikers van datingapps verdeeld zijn over de vraag of ze een positieve ervaring hebben met deze platforms.
Maar wat doet deze gamificatie van de zoektocht naar liefde met onze hersenen? Zijn we er inderdaad alleen op zoek naar een relatie, of is dat swipen niet ook gewoon een vermakelijke en zelfs verslavende bezigheid?
Klik verder om te ontdekken wat datingapps eigenlijk met je hersenen doen.
We kijken graag naar mensen die we aantrekkelijk vinden. Als iemand een datingapp opent, krijgt hij of zij verschillende afbeeldingen te zien van potentiële kandidaten.
Uit een onderzoek van het F.C. Donders Institute for Brain, Cognition and Behavior verbonden aan de Radboud Unversiteit in Nijmegen, bleek dat het hersengebied dat betrokken is bij de verwerking van beloningen actiever is wanneer we aantrekkelijke gezichten zien.
Dit deel van de hersenen, bekend als de nucleus accumbens, fungeert als de neurale interface tussen motivatie en actie. Het speelt een sleutelrol bij eet-, seksueel-, stress- en drugsgerelateerd gedrag.
Onvoorspelbare beloningen veroorzaken zelfs meer activiteit in de beloningscentra van de hersenen dan beloningen waarvan we weten dat ze komen. Een element van onvoorspelbaarheid houdt gebruikers nieuwsgierig en verslaafd.
Denk aan dit effect als je een app als Tinder gebruikt: net als bij een casino gokkast weet je nooit wanneer je de jackpot wint.
Als je een app naar rechts swipet, is het nog maar de vraag of die persoon jou ook naar rechts heeft geswiped. En zelfs als je aan de praat raakt, is het nog altijd maar weer de vraag of diegene aan de andere kant van de lijn ook weer wat terugstuurd.
Als je een tijdje de app niet hebt geopend, staan er mogelijk nieuwe matches te wachten. Nieuwe ronde, nieuwe kansen.
Een ander deel van de hersenen, de dorsolaterale prefrontale cortex (DLPFC), lijkt te worden ingeschakeld om opties te reguleren.
Bij het reageren op verschillende keuzes worden de amygdala en het ventrale striatum geactiveerd. De ventromediale prefrontale cortex houdt subjectieve waarde vast, terwijl de DLPFC elke waarde tegen elkaar afweegt.
Factoren zoals incalculeren, cognitieve vertekening en afnemende tevredenheid naarmate de consumptie toeneemt veranderen het gewicht van elke waarde.
Afhankelijk van onze doelen, kent onze DLPFC een hogere waarde toe aan bepaalde keuzes die we kunnen maken. Met andere woorden, zelfcontrole is misschien niet een simpel geval van impuls versus afweging.
Als iemand er op gericht is een liefdespartner te vinden, kent het DLPFC-deel van de hersenen een groter gewicht toe aan het regelmatig controleren van de apps.
Een ander groot probleem bij datingapps is het enorme aanbod. Sommige psychologen beweren dat te veel keuze het minder waarschijnlijk maakt dat er überhaupt een beslissing wordt genomen.
Uit een onderzoek van Columbia University bleek bijvoorbeeld dat mensen eerder geneigd waren om jam te kopen als ze zes opties kregen in plaats van dertig.
Van de mensen die een aankoop hadden gedaan, rapporteerden de mensen die minder opties hadden gekregen achteraf een grotere tevredenheid met hun keuze.
In sommige onderzoeken wordt gesuggereerd dat hoe langer de interactie met datingapps duurt, hoe meer de hersenen zich als reactie daarop aanpassen.
Het belonings- en leerpad in de hersenen is gekoppeld aan de chemische stof dopamine in de hersenen. Dopamine zorgt voor een aangenaam gevoel als reactie op een beloning.
Echter, na verloop van tijd worden steeds meer dopamine neuronen aangestoken in reactie op de voorspeller van de beloning in plaats van de beloning zelf.
Met andere woorden, het seintje die de beloning voorspelt zorgt ervoor dat er meer dopamine vrijkomt. Als je weet wat er gaat gebeuren, komen er meer blije chemische stoffen vrij dan bij de beloning zelf.
Dating apps kunnen het belonend-leerpad in de hersenen van een gebruiker kapen. In het begin komt er waarschijnlijk dopamine vrij zodra de persoon heeft gezien wie de match is.
Maar na verloop van tijd wordt het waarschijnlijker dat de persoon een dopaminestoot ervaart enkel door het ontvangen van de melding. De hersenen hebben zich aangepast om het te associëren met het leren over een wedstrijd.
Betekent dit dat datingapps verslavend zijn? Ze worden gerund door bedrijven die geld willen verdienen. Hoe meer tijd er op de app wordt doorgebracht, hoe meer geld er wordt verdiend.
Dopamine is betrokken bij een aantal verslavende processen, maar er is nog veel dat we niet weten over het resultaat van wat er plaatsvindt op datingapps en hun effecten op gebruikers.
Op Valentijnsdag in 2024 spande een groep van zes mensen een rechtszaak aan tegen Match Group (eigenaar van Tinder, Hinge en andere populaire datingapps en -sites). Ze beweerden dat hun verslavende, spelachtige functies waren gemaakt om gebruikers vast te zetten in een eeuwigdurende pay-to-play loop'.
Match Group ontkent de beschuldiging en beweert dat ze 'juist mensen succesvol willen koppelen en uiteindelijk van de app willen krijgen.'
Molly Crockett, een neurowetenschapper aan de Universiteit van Yale, schreef een artikel over dating apps als reactie op de aanklacht. Daarin merkt ze op dat deze apps een platform bieden voor bestaand menselijk gedrag, in plaats van het te veranderen. Apps zouden dus niet stimuleren te blijven swipen.
Ook de makers van datingapps beweren dat ze het leven van mensen makkelijker maken zonder ze verslaafd te maken eraan of daarmee de neurobiologie hacken.
Maar als dit echt het geval was, zouden veel van de bedrijfsmodellen van de app geen geld opleveren. Ze overleven zolang gebruikers blijven swipen.
Voor velen zijn datingapps handig en een manier om de verveling te verdrijven, tijdelijk althans. Ze bieden in het slechtste geval tijdelijke bevrediging en in het beste geval een kans om een speciaal iemand te vinden. Hun aantrekkingskracht kan stijgen en dalen en ze kunnen de beloningspaden van de hersenen hacken, maar ze zijn meer dan waarschijnlijk hier om te blijven.
Sources: (National Geographic) (Psychology Today) (The Guardian) (Pew Research Center)
Wat datingapps met je hersenen doen
Ben jij verslaafd aan de matches?
LIFESTYLE Relaties
Het is moeilijk te geloven dat het swipen naar een liefdesrelatie nog maar tien jaar bestaat. Wat is er ondertussen veel veranderd! Volgens Pew Research Center heeft ongeveer 10% van de hetero respondenten hun partner ontmoet op een datingsite of app. Echter blijkt ook uit onderzoek dat gebruikers van datingapps verdeeld zijn over de vraag of ze een positieve ervaring hebben met deze platforms.
Maar wat doet deze gamificatie van de zoektocht naar liefde met onze hersenen? Zijn we er inderdaad alleen op zoek naar een relatie, of is dat swipen niet ook gewoon een vermakelijke en zelfs verslavende bezigheid?
Klik verder om te ontdekken wat datingapps eigenlijk met je hersenen doen.