Als je ooit last hebt gehad van angst, ben je waarschijnlijk bekend met de fysieke symptomen. Van klamme handen tot een bonzend hart, de lichamelijke signalen van angst zijn moeilijk te negeren. Wat er echter precies in je hersenen gebeurt op zulke momenten, is wellicht minder bekend. De hersenactiviteit is minder zichtbaar, maar er spelen tal van belangrijke processen mee.
Bekijk deze galerij om er meer over te ontdekken.
Het deel van de hersenen dat angst verwerkt, wordt het limbisch systeem genoemd. Het omvat de hippocampus, de amygdala, de hypothalamus en de thalamus.
Elk onderdeel van het limbisch systeem heeft een iets andere rol, en samen zijn ze verantwoordelijk voor automatische of onbewuste processen.
Eerst is er de hippocampus, het deel van de hersenen dat informatie consolideert. Zonder de hippocampus zouden we geen langetermijn-, kortetermijn- of ruimtelijke herinneringen kunnen vormen.
De manier waarop de hippocampus herinneringen creëert en opslaat, kan angst beïnvloeden, omdat het verbanden legt tussen je herinneringen aan stressvolle gebeurtenissen en hoe je daarop reageert.
Vervolgens hebben we de amygdala, het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor emotionele reacties. Allerlei emoties huizen hier, van angst tot agressie.
De amygdala draagt ook bij aan de manier waarop we angst ervaren door verbindingen te leggen tussen eerdere ervaringen en hoe we reageren op stressvolle gebeurtenissen.
De hypothalamus is verantwoordelijk voor het reguleren van het autonome zenuwstelsel. Het vormt een derde van de hypothalamus-hypofyse-bijnier (HPA)-as, die verantwoordelijk is voor stressbeheer.
De hypothalamus coördineert het endocriene systeem, wat betekent dat het verantwoordelijk is voor het reguleren van temperatuur en eetlust. Beide worden merkbaar beïnvloed door stress.
Het limbisch systeem is in zijn geheel verantwoordelijk voor geheugen, gedrag en emoties. Zonder het limbisch systeem zouden we helemaal geen overlevingsgedrag hebben.
Inderdaad, het is het limbisch systeem dat ons in staat stelt informatie te verwerken, daarop te reageren en van elke ervaring te leren, zodat we weten hoe we in de toekomst moeten reageren.
Als het gaat om angstreacties, hebben mensen het vaak over vechten of vluchten. Lange tijd waren dit de enige twee angstreacties die echt werden erkend.
Tegenwoordig verwijzen experts echter naar vier angstreacties: vechten, vluchten, bevriezen of pleasen. Wanneer we stress ervaren, neemt onze amygdala het over en produceert een van deze reacties.
Voor mensen van wie de amygdala vechten kiest als hun stressreactie, is de neiging om fysieke gevechten of confrontaties aan te gaan vanwege stress.
De vluchtreactie daarentegen wordt gekarakteriseerd door een intense wens om de situatie te ontvluchten die de persoon stress of angst bezorgt.
Voor mensen in de vluchtmodus kan het lijken alsof de wereld om hen heen kleiner wordt en ze kunnen in paniek raken. Over het algemeen zullen ze bedreigingen, of deze nu echt of ingebeeld zijn, koste wat kost vermijden.
Mensen van wie de automatische reactie op stress is om te bevriezen, zullen de neiging hebben om volledig in te schakelen bij een bedreiging, in plaats van een actieve reactie te geven.
Deze stressreactie wordt vaak geassocieerd met trauma en ernstige angst, en kan extreme fysieke symptomen hebben, zoals gevoelloosheid en het inhouden van je adem.
De please-reactie op stress is wat er gebeurt wanneer mensen ervoor kiezen om zich terug te trekken en onderdanigheid te tonen aan de persoon die ze vrezen, in plaats van actie te ondernemen.
Deze reactie komt vaak voor bij mensen die wel eens pleasers worden genoemd, of mensen die moeite hebben met het stellen van grenzen in hun relaties met anderen.
Langdurige stress kan ernstige gevolgen hebben voor zowel onze fysieke als mentale gezondheid. Fysieke problemen kunnen onder andere hoge bloeddruk, hartproblemen en gewichtstoename zijn.
Langdurige angst kan er ook voor zorgen dat mensen angststoornissen ontwikkelen, wat op zijn beurt een negatieve invloed kan hebben op de hersenfunctie.
Inderdaad, studies tonen aan dat langdurige angst de amygdala kan laten groeien. Hierdoor kunnen mensen intensere reacties ervaren op bedreigende prikkels.
Onderzoek toont ook aan dat langdurige angst de cognitieve functie kan beïnvloeden. Inderdaad, rationele besluitvorming lijdt wanneer de hersenen zich in de stressreactiemodus bevinden.
Kortom, langdurige angst zorgt ervoor dat de hersenen zichzelf herbedraden om die angst te verwerken, wat op zijn beurt de kans vergroot dat de persoon op een ongezonde manier reageert. Het is een soort vicieuze cirkel.
Als jij of iemand die je kent worstelt met angst, zijn er bepaalde dingen die je kunt doen om de symptomen beter beheersbaar te maken.
Aan de ene kant zijn er medicijnen, zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's), die je arts mogelijk zal voorschrijven voor angst.
Een andere benadering zou zijn om therapie te volgen. Cognitieve gedragstherapie, bijvoorbeeld, kan helpen negatieve reacties aan te pakken en mensen leren op een gezondere manier te reageren op stressoren.
Zie ook: Beroemdheden die hebben geworsteld met angst en paniekaanvallen
Bronnen: (Verywell Mind)
De neurowetenschap van angst: hersenprocessen uitgelegd
De wetenschap van stress
GEZONDHEID Mentale gezondheid
Als je ooit last hebt gehad van angst, ben je waarschijnlijk bekend met de fysieke symptomen. Van klamme handen tot een bonzend hart, de lichamelijke signalen van angst zijn moeilijk te negeren. Wat er echter precies in je hersenen gebeurt op zulke momenten, is wellicht minder bekend. De hersenactiviteit is minder zichtbaar, maar er spelen tal van belangrijke processen mee.
Bekijk deze galerij om er meer over te ontdekken.