We zien de gezondheid van onze nagels vaak over het hoofd, maar de conditie van vinger- en teennagels kan belangrijke informatie geven over onze algemene gezondheid. Een verandering in het uiterlijk van een nagel kan soms zelfs wijzen op een ernstige onderliggende medische aandoening. Maar de signalen kunnen subtiel zijn, zoals een verandering in kleur of een afwijkende vorm.
Wil je weten hoe je kunt herkennen wat je nagels zeggen? Klik door en stel een diagnose.
Verticale nagelstrepen zijn meestal een teken van het ouder worden. De klinische naam voor deze aandoening is onychorrhexis.
Onychorrhexis kan ook veroorzaakt worden door een tekort aan ijzer, foliumzuur of eiwitten. Naarmate de nagels ouder worden, neemt hun vermogen om voedingsstoffen op te nemen af, waardoor de groei wordt belemmerd.
Er is sprake van putjesnagels als er kleine ronde putjes of inkepingen op het nageloppervlak verschijnen. Het kan een teken zijn van psoriasis, eczeem of gewrichtsontsteking.
Nagelpsoriasis is een auto-immuunziekte. De aandoening staat ook bekend als psoriatische nageldystrofie en wordt veroorzaakt door psoriasis in de nagelmatrix of het nagelbed. Teen- en vingernagels kunnen hierdoor worden aangetast.
Trommelstokvingers zijn een misvorming van de vinger- of teennagels. Het gebeurt wanneer de vingertoppen groter worden en de nagels krom gaan staan rond de vingertoppen.
Trommelstokvingers ontwikkelen zich meestal over een aantal jaren en worden in verband gebracht met een aantal ziekten, voornamelijk van het hart en de longen. Maar het kan ook wijzen op levercirrose, maag- en darmproblemen of een laag zuurstofgehalte in het bloed.
Holle nagels, een aandoening die klinisch beschreven wordt als koilonychia, tast de vorm van de nagels aan. Het is een misvorming waarbij het centrale deel van de nagel naar beneden is gedrukt en de zijkanten van de nagel omhoog staan, waardoor de nagel een lepelachtige vorm krijgt.
Meestal ontstaat koilonychia door een onderliggende ziekte of een aangeboren afwijking. IJzertekort, bloedarmoede of het leverprobleem hemochromatose zijn mogelijke oorzaken.
'Terry's nails' is een fysieke aandoening waarbij de vingernagel geen lunula meer heeft (het halvemaanvormige witachtige gedeelte van de bedding van de nagel). Daarnaast ziet het er wit uit, met uitzondering van een smalle rode of roze band aan de bovenkant.
Hoewel 'Terry's nails' soms ontstaat door ouderdom, kan het een symptoom zijn van een ernstige medische aandoening. Het komt vaak voor bij leverfalen, cirrose, diabetes mellitus, hartfalen, hyperthyreoïdie of ondervoeding. De aandoening is overigens vernoemd naar Richard Terry, die in 1954 witte nagels ontdekte bij 82 van 100 opeenvolgende patiënten met levercirrose.
'Beau's lines' zijn horizontale groeven in een of meer van je vinger- of teennagels. Het is een teken dat een ziekte, verwonding of huidaandoening de nagelgroei heeft onderbroken.
'Beau's lines' kunnen op een reeks medische aandoeningen wijzen, waaronder infecties en ongecontroleerde diabetes. Het kan ook wijzen op mazelen, bof en longontsteking. Als 'Beau's lines' een maximale diepte bereiken, kan dit leiden tot een aandoening die bekend staat als onychomadesis.
De National Institutes of Health (NIH) definieert onychomadesis als het proximaal loslaten van de nagelplaat van de nagelmatrix, door een tijdelijke stopzetting van de nagelgroei. Met andere woorden, nagelloslating.
Onychomadesis wordt toegeschreven aan virale infecties, auto-immuunziekten, bijwerkingen van medicijnen en lichamelijk trauma. Eén oorzaak bij kinderen is hand-, voet- en mondziekte. Deze aandoening geneest meestal vanzelf na zeven tot 10 dagen.
Paronychia is een nagelinfectie die optreedt wanneer bacteriën onder de huid rondom de nagel komen.
Als paronychia niet onmiddellijk wordt behandeld, kan het uitgroeien tot een flink en pijnlijk abces. De aandoening kan acuut of chronisch zijn.
Onycholyse is een veel voorkomende medische aandoening die gekenmerkt wordt door het spontaan loskomen van de nagel van het nagelbed.
Het loslaten van de nagelplaat is pijnloos, maar lelijk. Het wordt veroorzaakt door nagelletsel, schimmel of huidziektes zoals psoriasis.
Leukonychia betekent een volledige of gedeeltelijke witte verkleuring van de nagel. Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van deze nagelaandoening.
Ook al is leukonychia meestal geen alarmerend teken, het kan soms wijzen op ernstige systemische of aangeboren aandoeningen. Hartaandoeningen, nierfalen, colitis ulcerosa en longontsteking zijn allemaal in verband gebracht met deze afwijking. Leukonychia kan ook arsenicum- en loodvergiftiging aan het licht brengen.
Melanonychia is een bruine of zwarte verkleuring van de nagel. Het wordt gekenmerkt door een bruinzwarte verkleuring van de nagelplaat, die er vaak uitziet als een verticale streep.
Een mogelijk geval van melanonychia mag nooit worden genegeerd. De aandoening komt voor in vinger- en teennagels wanneer de pigmentcellen, melanocyten genaamd, melanine - bruin gekleurd pigment - afzetten in de nagel. Er zijn twee primaire processen: melanocytaire activering, waarvan de oorzaken onder andere zwangerschap, lupus en huidkanker kunnen zijn; en melanocytaire hyperplasie, waarvan de oorzaken onder andere moedervlekken of moedervlekken en nagelkanker kunnen zijn.
Een nagel met ribbletjes en deukjes en die ook verkleurd is, waarbij de huid onder de nagel opvallend roodbruin is, kan wijzen op een aantal aandoeningen.
Ribbeltjes of deukjes in de nagels kunnen zelfs een vroeg teken zijn van psoriasis of ontstekingsartritis.
Droge, broze nagels kunnen het gevolg zijn van omgevingsfactoren of onderliggende gezondheidsaandoeningen. De gebruikelijke oorzaak is het herhaaldelijk natmaken en drogen van de nagels, of overmatige blootstelling aan wasmiddelen, huishoudelijke schoonmaakmiddelen en nagellakremover. Bovendien kan ook de leeftijd de sterkte van iemands nagels beïnvloeden.
Voedingstekorten, zoals een gebrek aan biotine (vitamine B7), zink en ijzer, kunnen ook broze nagels veroorzaken. Het is verontrustender dat bloedarmoede en schildklieraandoeningen ook in verband worden gebracht met deze aandoening.
De lunula is het witte gedeelte aan de basis van de vingernagel. Het niet kunnen zien van een lunula, of halve maan, op de nagels kan een teken zijn van een onderliggende medische aandoening (hoewel sommige mensen alleen een lunula op hun duimen zien in plaats van op alle vingers).
Afwezigheid van de lunula kan wijzen op bloedarmoede, ondervoeding en, interessant genoeg, depressie. Bevindingen van het National Center for Biotechnology Information suggereren ook dat afwezige lunula kunnen wijzen op een onderliggende nierziekte.
Schimmelnagel is een veel voorkomende infectie van de nagel. De aandoening komt meestal voor bij teennagels, maar het kan soms ook de vingernagels aantasten.
Schimmelnagel, ook wel onychomycose genoemd, begint als een witte of geelbruine plek onder het uiteinde van de nagel. Als het niet behandeld wordt, kan het zich gemakkelijk verspreiden naar de rest van je lichaam en jeukende, rode en gebarsten huid veroorzaken.
Chronisch nagelbijten, ook bekend als onychofagie, kan infecties veroorzaken en kan ervoor zorgen dat de huid rond je nagels pijnlijk aanvoelt. In ernstige gevallen kan deze gewoonte de nagelbedden beschadigen en ervoor zorgen dat de nagels zelfs verdwijnen.
Langdurige schade door nagelbijten is zeldzaam. Maar het gebeurt wel, vooral als je de afgebeten nagels inslikt, waardoor bacteriën in je mond en darmen terecht komen.
Bronnen: (American Academy of Dermatology) (DermNet) (WebMD) (NHS) (NIH) (National Center for Biotechnology Information) (ScienceDirect)
Wat je nagels over je gezondheid zeggen
Wat je moet weten over gezonde nagels
GEZONDHEID Handen
We zien de gezondheid van onze nagels vaak over het hoofd, maar de conditie van vinger- en teennagels kan belangrijke informatie geven over onze algemene gezondheid. Een verandering in het uiterlijk van een nagel kan soms zelfs wijzen op een ernstige onderliggende medische aandoening. Maar de signalen kunnen subtiel zijn, zoals een verandering in kleur of een afwijkende vorm.
Wil je weten hoe je kunt herkennen wat je nagels zeggen? Klik door en stel een diagnose.