Kunnen speciale gloeilampen pandemieën voor altijd beëindigen?
Wanneer bacteriën, virussen, schimmels of parasieten zich ontwikkelen om de medicijnen te weerstaan die zijn ontworpen om hen te doden, wordt dit antimicrobiële resistentie (AMR) genoemd. In wezen zijn behandelingen zoals antibiotica niet effectief, waardoor infecties moeilijker te behandelen zijn.
Studies hebben aangetoond dat tegen 2050 antimicrobiële resistente infecties bijna 10 miljoen mensen per jaar het leven kunnen kosten. Dit is bijna een stijging van 70% ten opzichte van de huidige waarde.
Een van de oorzaken van AMR is het overmatig gebruik en misbruik van antimicrobiële medicijnen bij mensen, dieren en planten. Sommige mensen nemen al medicijnen bij het kleinste teken van ziekte, wat ervoor zorgt dat microben snel resistentie ontwikkelen.
Hoewel AMR-gerelateerde sterfgevallen bij kinderen onder de vijf jaar zijn afgenomen door vaccinaties en betere hygiëne, zijn sterfgevallen bij ouderen (70+) met 80% gestegen sinds 1990. Dit aantal kan nog verder toenemen, omdat verouderende bevolkingen kwetsbaarder zijn voor ernstige infecties.
Hoewel onderzoekers schatten dat AMR-sterfgevallen zullen stijgen tegen 2050, voorspellen ze ook dat er tussen de 11 en 92 miljoen levens gered kunnen worden als krachtige antibiotica en betere zorgsystemen wereldwijd worden ingevoerd.
Zuid-Azië, Latijns-Amerika, het Caribisch gebied en Sub-Sahara Afrika zijn de zwaarst getroffen regio's door AMR-gerelateerde sterfgevallen. Veel van deze gebieden hebben geen goede toegang tot gezondheidszorg, wat het moeilijk maakt om infecties effectief te behandelen.
In omgevingen met weinig middelen zijn basisgezondheidszorgbenodigdheden zoals antibiotica, zuurstof en intensive care vaak niet beschikbaar. Deze tekorten verergeren de impact van AMR aanzienlijk en voorkomen effectieve behandelingen voor mensen die vechten tegen infecties.
Onlangs heeft de Verenigde Naties een rapport uitgebracht waaruit blijkt dat klimaatverandering een belangrijke bijdrage levert aan AMR. Stijgende temperaturen, overstromingen en vervuiling dragen bij aan de omstandigheden die het mogelijk maken dat antimicrobiële resistente pathogenen gedijen.
Overbevolking heeft ook een grote invloed op antimicrobiële resistentie, omdat het bacteriën in staat stelt zich gemakkelijker te verspreiden en onhygiënische omstandigheden te creëren in dichtbevolkte stedelijke gebieden.
Naarmate de wereldtemperaturen stijgen, groeien bacteriën sneller en verspreiden antibioticaresistente genen zich sneller. Deze versnelling vergroot de kans dat er nieuwe resistente stammen ontstaan.
Ernstige overstromingen veroorzaakt door klimaatverandering leiden tot slechte sanitaire omstandigheden en watervervuiling, wat gunstige omstandigheden creëert voor de verspreiding van infecties. Menselijk afval in wateromgevingen draagt bij aan de toename van bacteriën die resistentie kunnen ontwikkelen tegen ongunstige omstandigheden.
De lichaamstemperatuur van de mens ligt op een comfortabele 37°C, wat schimmels niet kunnen verdragen (en daarom kunnen ze niet in mensen groeien). Echter, naarmate de wereld warmer wordt, passen schimmels en microben zich aan hogere temperaturen aan, wat de kans vergroot dat ze mensen kunnen infecteren.
Geavanceerde medische procedures zoals orgaantransplantaties en chemotherapie worden bedreigd door superbugs. Medicijnresistente infecties maken deze procedures steeds gevaarlijker, waardoor patiënten een hoger risico lopen op infectiegerelateerde complicaties die niet effectief behandeld kunnen worden.
Wetenschappers overwegen faagtherapie als een potentiële oplossing voor het bestrijden van superbugs. Deze aanpak gebruikt bacteriofagen (dit zijn virussen die selectief bacteriën doden) om infecties te behandelen die resistent zijn tegen antibiotica.
Faagtherapie heeft al een gematigd succes geboekt in verschillende klinische proeven, wat betekent dat het cruciaal kan worden in de behandeling van antibiotica-resistente infecties, met het potentieel om miljoenen levens te redden.
In een bijzonder succesverhaal viel een universiteitsprofessor in Californië in coma door een infectie die hij in Irak had opgelopen. Na het nemen van een paar faagcocktails kon de professor snel herstellen.
In mei 2022 verspreidde een zeldzame antibiotica-resistente ooginfectie, gevonden in een specifiek merk oogdruppels, zich over 18 Amerikaanse staten en leidde tot meerdere doden en verlies van gezichtsvermogen. Onderzoekers ontdekten een bacterie die in staat was om dit pathogeen te doden.
Wetenschappers blijven nieuwe bacteriofagen ontdekken in verschillende omgevingen, zoals riolen, moerassen en zelfs de onderkant van boten. Deze fagen worden toegevoegd aan bibliotheken in de hoop dat ze in de toekomst kunnen worden gebruikt om medicijnresistente bacteriën te behandelen.
Door verschillende bacteriofagen te combineren in cocktails, kunnen wetenschappers een sterke strategie bieden voor het behandelen van resistente infecties. Deze cocktails kunnen de verdediging van bacteriën overweldigen, waardoor het moeilijker voor hen wordt om te overleven.
Wetenschappers doen nog steeds verder onderzoek om de toedieningsmethode voor faagcocktails te optimaliseren. Uiteindelijk blijft de vraag of het het beste is om ze via injectie, lokale toepassing of gewoon inhalatie toe te dienen.
Landen zoals Georgië en Rusland gebruiken al tientallen jaren kant-en-klare faagproducten. Westerse landen verkennen vergelijkbare opties en streven ernaar commercieel beschikbare cocktails te ontwikkelen die een scala aan infecties kunnen behandelen zonder dat er op maat gemaakte, patiëntspecifieke oplossingen nodig zijn.
Hoewel het veelbelovend is, staat faagtherapie voor vele uitdagingen, waaronder het feit dat wetenschappers behandelingen moeten aanpassen aan de bacteriële infectie van elke individuele patiënt, wat een aanzienlijke hoeveelheid tijd kost.
Onderzoekscentra voor faagtherapie (zoals die aan de Universiteit van Californië San Diego) verleggen grenzen met klinische proeven gericht op chronische infecties, waaronder diabetische voetulcera en urineweginfecties.
Faagonderzoek vordert ook door genetische manipulatie, waardoor wetenschappers fagen kunnen aanpassen om beter specifieke bacteriestammen te targeten. Deze techniek kan de uitdaging van het vinden van de perfecte faag in de natuur overwinnen en de weg vrijmaken voor op maat gemaakte, massaal geproduceerde behandelingen.
Antibiotica worden ook gebruikt in de veehouderij en voedselproductie, wat betekent dat antimicrobiële resistente infecties zelfs via planten en vee kunnen ontstaan. De verspreiding van superbugs in de landbouw en veeteelt kan alleen worden verminderd als het gebruik van antibiotica tot een minimum wordt beperkt.
Het verminderen van vervuiling (vooral in waterbronnen) is cruciaal in de strijd tegen AMR. Vervuilende stoffen zoals menselijk afval creëren ideale omstandigheden voor resistente bacteriën om te gedijen. Het aanpakken van deze milieuproblemen zal de verspreiding van resistente pathogenen verminderen en uitbraken van superbugs beperken.
Het bevorderen van vaccinatie kan helpen om infecties in de eerste plaats te voorkomen, wat de behoefte aan antibiotica vermindert. Vaccins kunnen de incidentie van bacteriële infecties verlagen, waardoor de afhankelijkheid van antibiotica afneemt en de ontwikkeling van resistentie wordt vertraagd.
Hoewel de AMR-crisis aanzienlijk is, bieden vooruitgangen in de geneeskunde en interventies in de volksgezondheid hoop. Als mondiale samenwerkingsinspanningen toenemen met als doel de gezondheidszorg te verbeteren, vervuiling te verminderen en verantwoord om te gaan met antibioticagebruik, dan zouden superbugs misschien wel uitgeroeid kunnen worden.
Bronnen: (CNN) (The Guardian) (WSVN) (National Institutes of Health) (World Health Organization) (United Nations)
Het menselijk lichaam is een opmerkelijke verzameling biologische processen die zich gedurende duizenden jaren hebben ontwikkeld, maar staat nu op de rand van een stille catastrofe. Terwijl onze lichamen zijn geëvolueerd om infecties en ziekten te weerstaan, evolueren superbugs ook. Superbugs zijn bacteriestammen die restistent zijn geworden voor antibiotica. Miljoenen mensen zouden elk jaar kunnen sterven door deze onzichtbare vijanden, waardoor routinematige infecties onbehandelbaar worden. Maar er is misschien een sprankje hoop te vinden te midden van deze dreigende catastrofe, en wetenschappers zetten nu al hun inspanningen in om antibiotica-resistente bacteriën te slim af te zijn.
Wat is deze crisis waar de mensheid mee te maken heeft? En wat wordt er gedaan om het te stoppen? Klik door deze galerij om het te ontdekken.
Superbacteriën vormen groeiende bedreiging voor gezondheid
De wanhopige strijd tegen het onzichtbare om de toekomst van onze wereld veilig te stellen
GEZONDHEID Wereldgezondheid
Het menselijk lichaam is een opmerkelijke verzameling biologische processen die zich gedurende duizenden jaren hebben ontwikkeld, maar staat nu op de rand van een stille catastrofe. Terwijl onze lichamen zijn geëvolueerd om infecties en ziekten te weerstaan, evolueren superbugs ook. Superbugs zijn bacteriestammen die restistent zijn geworden voor antibiotica. Miljoenen mensen zouden elk jaar kunnen sterven door deze onzichtbare vijanden, waardoor routinematige infecties onbehandelbaar worden. Maar er is misschien een sprankje hoop te vinden te midden van deze dreigende catastrofe, en wetenschappers zetten nu al hun inspanningen in om antibiotica-resistente bacteriën te slim af te zijn.
Wat is deze crisis waar de mensheid mee te maken heeft? En wat wordt er gedaan om het te stoppen? Klik door deze galerij om het te ontdekken.