© Getty Images

Mexicaanse griep: 2009-2010 -

In april 2009 kregen twee kinderen in San Diego een nieuwe vorm van varkensgriep, die in Mexico van varkens op mensen oversprong. Hoewel het niet ongebruikelijk is dat virusinfecties van dieren op mensen worden overgedragen, wordt het een probleem wanneer diezelfde ziekte ook van mens op mens wordt overgebracht. 

© Getty Images

Mexicaanse griep: 2009-2010 -

Het virus bleek een nieuwe genetische mix te zijn van zowel de varkensgriep als de menselijke griep, hoewel geen van beide kinderen direct contact had gehad met varkens.

© Getty Images

Mexicaanse griep: 2009-2010 -

Beide patiënten herstelden, maar het virus bleek immuun te zijn voor twee antivirale middelen. Tegen het einde van diezelfde maand riep de WHO de eerste noodtoestand voor de volksgezondheid uit sinds de Internationale Gezondheidsregeling in 2007 in werking was getreden.

© Getty Images

Mexicaanse griep: 2009-2010 -

Een maand nadat het virus werd ontdekt in de Verenigde Staten waren er in 46 landen 13.000 gevallen gemeld, die mogelijk sneller tot stand waren gekomen door vliegreizen. Naar schatting stierven 123.000 tot 203.000 mensen aan de Mexicaanse griep. Hoewel er een effectief vaccin werd ontwikkeld, kwam dat vrij laat nadat de ziekte zijn piek had bereikt. 

© Getty Images

Poliomyelitis (polio): 2014 - heden -

De WHO verklaarde polio in 2014 tot een noodsituatie voor de volksgezondheid, hoewel er destijds wereldwijd slechts 74 gevallen van de ziekte waren gemeld.

© Getty Images

Poliomyelitis (polio): 2014 - heden -

Er werd vastgesteld dat het virus in tien landen actief was en men vreesde dat het virus zich via vliegreizen zou verspreiden.

© Getty Images

Poliomyelitis (polio): 2014 - heden -

In juli 2022 werd bij een ongevaccineerde man in New York polio vastgesteld, die dat waarschijnlijk gekregen van een andere persoon die naar het buitenland was gereisd. De noodtoestand die werd uitgeroepen door de WHO is nog steeds van kracht.

© Getty Images

Ebola-uitbraak in West-Afrika: 2014-2016 -

De grootste ebola-uitbraak in de geschiedenis omvatte 28.000 ziektegevallen en 11.310 doden, een overlijdenspercentage van 40%. Het sterftecijfer onder zorg- en hulpverleners was bijzonder hoog.

© Getty Images

Ebola-uitbraak in West-Afrika: 2014-2016 -

Het virus zou in januari 2014 in Guinee zijn ontstaan ​​en verspreidde zich snel naar buurlanden Liberia en Sierra Leone. De WHO bestempelde het pas vijf maanden na de eerste melding van de ziekte tot een noodsituatie voor de volksgezondheid, wat veel kritiek opleverde.

© Getty Images

Ebola-uitbraak in West-Afrika: 2014-2016 -

Door voorlichting over preventie van de ziekte en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) werd het virus uiteindelijk uitgeroeid.

© Getty Images

Ebola-uitbraak in West-Afrika: 2014-2016 -

Tussen augustus 2015 en januari 2016 vond een klinisch onderzoek met een vaccin voor ebola plaats. Het middel had een geschatte werkzaamheid van 100% bij toediening aan primaire en secundaire contacten van bevestigde ebola-patiënten.

© Getty Images

Zika-virus: 2016 -

In 2015 begonnen artsen in Brazilië gevallen van microcefalie bij baby's te ontdekken. Deze geboorteafwijking wordt gekenmerkt door een hoofd dat kleiner is dan normaal, kleinere en onderontwikkelde hersenen en andere neurologische problemen.

© Getty Images

Zika-virus: 2016 -

Door het aantal gevallen werd begin 2016 de noodtoestand voor de volksgezondheid uitgeroepen. Destijds was nog niet bekend of het zika-virus daar verantwoordelijk voor was, maar de problemen hingen samen met de tijdstippen en plaatsen van de uitbraken van het virus.

© Getty Images

Zika-virus: 2016 -

Het zika-virus was het eerste arbovirus, een virus dat wordt overgedragen door insecten (in dit geval muggen van het geslacht Aedes), dat tot een internationale noodsituatie voor de volksgezondheid leidde.

© Getty Images

Zika-virus: 2016 -

De hoge incidentie van infecties in Noord- en Zuid-Amerika leidde snel tot groepsimmuniteit en de uitbraak nam binnen een jaar af.

© Getty Images

Ebola-uitbraak Democratische Republiek Congo: 2019-2020 -

Ebola sloeg opnieuw toe, dit keer in de Democratische Republiek Congo (DRC). De WHO werd voor het eerst op de hoogte gesteld van gevallen op 1 augustus 2018. Tegen het einde van dat jaar was het de grootste uitbraak van de ziekte in het land en de op één na grootste ter wereld sinds de uitbraak van Ebola in West-Afrika een paar jaar eerder.

© Getty Images

Ebola-uitbraak Democratische Republiek Congo: 2019-2020 -

Het werd echter pas bijna een jaar later uitgeroepen tot een noodsituatie voor de volksgezondheid, in juli 2019, toen het Goma bereikte, een stad met een internationale luchthaven. Deze uitbraak vond plaats in een oorlogsgebied en minstens 70 ebola-patiënten en hulpverleners raakten gewond. Elf werden er gedood bij gerichte aanvallen door gewapende groepen.

© Getty Images

Ebola-uitbraak Democratische Republiek Congo: 2019-2020 -

Dit was echter de eerste keer dat er een ebola-vaccin beschikbaar was en vanaf het begin van de uitbraak op grote schaal werd toegediend. Dankzij het vaccin, evenals uitgebreide quarantaine- en isolatiemaatregelen, werd in 2020 verklaard dat deze noodsituatie voorbij was. 

© Getty Images

Covid-19: 2020-2023 -

het coronavirus, een ernstig acuut ademhalingssyndroom dat weinig uitleg behoeft, dook in december 2019 op op een vleesmarkt in Wuhan, China. Er wordt aangenomen dat het een zoönose is en op de markt van dieren op mensen is overgedragen.

© Getty Images

Covid-19: 2020-2023 -

Verassende kenmerken van het virus zijn de vele manieren waarop symptomen zich manifesteren en de verschillende maten van intensiteit die het kan hebben. Ademhalingsproblemen, complicaties bij bloedstolling en verlies van smaak of reuk zijn de meest voorkomende. In sommige gevallen veroorzaakt het virus helemaal geen symptomen. 

© Getty Images

Covid-19: 2020-2023 -

Op 30 januari 2020 verklaarde de WHO het coronavirus tot een internationale noodsituatie voor de volksgezondheid. In maart 2020 riep de WHO het uit tot een pandemie.

© Getty Images

Covid-19: 2020-2023 -

In juli 2024 waren er wereldwijd meer dan 775 miljoen gevallen van covid-19 gemeld en waren er meer dan zeven miljoen mensen aan de ziekte overleden. De WHO beëindigde de covid-19-noodsituatie op 5 mei 2023, hoewel het virus nog steeds circuleert.

© Getty Images

Mpox: 2022-2023 -

Op 24 juli 2022 verklaarde de WHO een uitbraak van mpox tot een noodsituatie voor de volksgezondheid, waarmee het de snelle verspreiding ervan over de hele wereld benadrukte.

© Getty Images

Mpox: 2022-2023 -

Hoewel de ziekte in Centraal-Afrika endemisch is, waar kleine uitbraken voorkwamen, steeg het aantal gevallen tussen juni en juli 2022 van 3.000 naar 16.000 in 75 landen.

© Getty Images

Mpox: 2022-2023 -

Mpox, dat minder besmettelijk is dan SARS-CoV-2,  wordt voornamelijk overgedragen via intiem contact en seks. Het kan ook aan gebruikte handdoeken en lakens blijven kleven, waardoor overdracht tussen mensen in hetzelfde huishouden mogelijk is. Symptomen zijn doorgaans mild, maar kunnen zeer pijnlijk zijn en zich uiten als koorts en blaarvorming.

© Getty Images

Mpox: 2022-2023 -

De WHO beëindigde de noodsituatie op 11 mei 2023, met als reden dat de overdracht onder controle was. In augustus 2024 waren er wereldwijd 99.518 gevallen in 122 landen en 207 doden.

© Getty Images

Clade 1b-mpox: 2024 - heden -

Een andere versie van het mpox-virus, clade 1b genaamd, begon zich in 2024 vanuit de DRC te verspreiden naar Kenia, Rwanda en Oeganda.

© Getty Images

Clade 1-mpox: 2024 - heden -

Tot nu toe zijn er in de DRC meer dan 15.000 gevallen gemeld, wat de WHO ertoe heeft aangezet om op 14 augustus 2024 een nieuwe noodsituatie voor de volksgezondheid af te kondigen.

© Getty Images

Clade 1-mpox: 2024 - heden -

Ten tijde van de verklaring had de uitbraak zich verspreid naar 13 Afrikaanse landen, waarvan er in veel nooit eerder gevallen waren gemeld. Ook in Zweden is een geval van mpox geconstateerd. 

Bronnen: (World Health Organization) (Mental Floss) (BBC)

© Getty Images