Het is zelfs nog beter voor je dan je denkt!
Duiken is een van de populairste watersporten ter wereld. Volgens Scubanomics zijn er wereldwijd ongeveer zes miljoen actieve duikers, plus ontelbare snorkelliefhebbers, die zeeën en oceanen verkennen, duiken naar kleurrijke riffen en gezonken wrakken en zwemmen met een buitengewone variëteit aan zeeleven. Maar het verkennen van het leven onder water heeft ook zijn gevaren, niet in de laatste plaats het risico op het ontwikkelen van een mogelijk fatale aandoening die bekend staat als decompressieziekte. Maar wat is deze ziekte precies en hoe ontstaat het?
Klik door deze galerij en ontdek hoe een onderwateravontuur in een medisch noodgeval kan veranderen.
Decompressieziekte verwijst naar letsels die veroorzaakt worden door een snelle daling van de druk om je heen, van lucht of water.
Decompressieziekte wordt meestal geassocieerd met duiken en diepzeeduikers die te snel naar de oppervlakte stijgen.
Tijdens decompressie komen opgeloste gassen uit de oplossing als bellen in de lichaamsweefsels en het vaatstelsel.
Wanneer duikers onder water gaan, ademen ze samengeperste lucht in die stikstofgas bevat, met dezelfde druk als het omringende water.
Als een duiker te snel naar de oppervlakte zwemt, met andere woorden, heel snel stijgt, kan de stikstof kleine belletjes vormen in het bloed en/of lichaamsweefsel.
Ook als een duiker snel naar boven zwemt terwijl hij zijn adem inhoudt, kan de resulterende verlaging van de omgevingsdruk ervoor zorgen dat zijn longen overopgeblazen raken.
Hierdoor kunnen de kleine luchtzakjes (alveoli) van de long scheuren, waardoor luchtbellen rechtstreeks in de bloedstroom terechtkomen.
Deze luchtbellen kunnen de bloedstroom naar verschillende delen van het lichaam blokkeren, een zeer ernstige aandoening die bekend staat als arteriële gasembolie (AGE).
Omdat de bellen naar elk deel van het lichaam kunnen migreren, kan decompressieziekte tal van symptomen veroorzaken en de effecten kunnen variëren van gewrichtspijn en huiduitslag tot verlamming en zelfs de dood.
Meestal veroorzaakt decompressieziekte luchtbellen in belangrijke gewrichten zoals de knieën of de ellebogen, waardoor mensen voorover buigen met ondraaglijke pijn, vandaar de algemene bijnaam van de aandoening, “the bends” (de buigingen).
Dit probleem is verantwoordelijk voor ongeveer 60% tot 70% van alle gevallen van decompressieziekte. En het risico op decompressieziekte neemt toe als je bijvoorbeeld een hartafwijking hebt.
Uitgedroogd het water ingaan kan het ontstaan van decompressieziekte bevorderen net als zwaarlijvigheid.
Het is onverstandig om te gaan duiken als je moe bent. Ook als je je te veel inspant terwijl je onder water bent, neemt het risico op deze aandoening toe.
Er is geen maximumleeftijd voor scubaduiken. Naarmate je ouder wordt, loop je echter een groter risico op decompressieziekte.
Duiken bij een koude temperatuur brengt een risico op decompressieziekte met zich mee. Terwijl relatief warm water de eliminatie van het gas tijdens de opstijg- en stopfase van je duik bevordert en zo de algehele decompressiestress vermindert, zal koud water tijdens deze fase de eliminatie van gas verminderen, waardoor de decompressiestress langer duurt en mogelijk toeneemt.
Direct na het duiken een vliegtuig instappen is gevaarlijk. Volgens Divers Alert Network (DAN) wordt een oppervlakte-interval van minimaal 12 uur aanbevolen voor een enkele duik zonder decompressie, een oppervlakte-interval van minimaal 18 uur voor herhalingsduiken die meerdere dagen duren en 48 uur na duiken met verplichte decompressie of het gebruik van heliox en trimix tijdens saturatieduiken (wordt later uitgelegd).
Als een vlucht plaatsvindt op een hoogte van meer dan 300 meter, moet vliegen gedurende vier tot zes weken worden vermeden om terugkomende symptomen te voorkomen.
Decompressieziekte kan het gevolg zijn van andere oorzaken van drukverlaging. Hieronder valt decompressie door saturatie. Bij saturatieduiken, uitgevoerd door professionals, wordt gedurende lange tijd op extreme diepte gewerkt.
De bloedsomloop van de duiker wordt verzadigd met een zorgvuldig samengesteld mengsel van gassen, bijvoorbeeld heliox en trimix, dat hen in staat stelt de druk van het omringende water te weerstaan en decompressieziekte te voorkomen. Het einde van een saturatieduik betekent het begin van een zorgvuldig geplande decompressieprocedure die, als deze niet volgens het boekje wordt uitgevoerd, kan resulteren in decompressieziekte.
De symptomen van decompressieziekte kunnen snel optreden, zoals vermoeidheid, zwakte en pijn in spieren en gewrichten.
Hoofdpijn, licht in het hoofd of duizeligheid en een verwarde gemoedstoestand duiden ook op deze aandoening.
Andere veel voorkomende symptomen van decompressieziekte zijn gezichtsproblemen, zoals dubbel zien, maag- of borstpijn, shock en duizeligheid.
Duikers bij wie decompressieziekte wordt vermoed, moeten plat blijven liggen en 100% zuurstof krijgen als dat beschikbaar is. Door de patiënt horizontaal te houden, wordt voorkomen dat de toestand verslechtert doordat de luchtbellen naar de hersenen gaan.
De optimale behandeling voor decompressieziekte is recompressietherapie met een hyperbare zuurstofkamer.
Bij hyperbare zuurstoftherapie, ook wel recompressietherapie genoemd, wordt de patiënt in een afgesloten kamer geplaatst waar de luchtdruk drie keer zo hoog is als normaal.
Hyperbare zuurstoftherapie doet vier dingen: het comprimeert (krimpt) de bellen; verhoogt de snelheid waarmee stikstof uit het lichaam wordt verwijderd; vermindert de ontsteking die door de bellen wordt veroorzaakt; en verbetert de zuurstoftoevoer naar lichaamsweefsel en het vaatstelsel. Dit proces vindt geleidelijk plaats gedurende een aantal dagen.
Om decompressieziekte te voorkomen, maken de meeste duikers een veiligheidsstop van een paar minuten voordat ze opstijgen naar de oppervlakte, waarbij ze zich houden aan strikte decompressieschema's. Saturatieduikers maken gebruik van een onderwater hyperbare kamer om pauzes tijdens de opstijging te vermijden.
Het is belangrijk om te weten dat de aandoening kan optreden, zelfs als iemand binnen de limieten van zijn duikcomputer of decompressietabellen duikt en zelfs als hij een veiligheidsstop maakt.
Duikers moeten zich niet alleen bewust zijn van de risicofactoren van decompressieziekte, maar moeten ook een bepaald niveau van fysieke fitheid handhaven. Regelmatige aerobe lichaamsbeweging zou bijvoorbeeld al deel moeten uitmaken van de routine van een duiker voordat hij of zij aankomt voor de duikfysische keuring en de daaropvolgende duiken.
Het is zelfs de plicht van iedere duiker om ervoor te zorgen dat hij of zij fysiek en mentaal fit genoeg is om het water in te gaan.
Door de basisregels te volgen en beslissingen te nemen over aanvaardbare risico's, kan een duiker volledig genieten van een probleemloze onderwaterervaring.
Bronnen: (PADI) (DAN) (National Institutes of Health) (Harvard Health) (CDC) (Healthline) (Scubanomics)
Wat is decompressieziekte en hoe ontstaat het?
Hoe duiken een medisch noodgeval kan worden
GEZONDHEID Sport
Duiken is een van de populairste watersporten ter wereld. Volgens Scubanomics zijn er wereldwijd ongeveer zes miljoen actieve duikers, plus ontelbare snorkelliefhebbers, die zeeën en oceanen verkennen, duiken naar kleurrijke riffen en gezonken wrakken en zwemmen met een buitengewone variëteit aan zeeleven. Maar het verkennen van het leven onder water heeft ook zijn gevaren, niet in de laatste plaats het risico op het ontwikkelen van een mogelijk fatale aandoening die bekend staat als decompressieziekte. Maar wat is deze ziekte precies en hoe ontstaat het?
Klik door deze galerij en ontdek hoe een onderwateravontuur in een medisch noodgeval kan veranderen.