© Getty Images

De diagnose van Amy Schumer -

In februari 2024 reageerde Amy Schumer op online opmerkingen over haar "gezwollen" uiterlijk door te onthullen dat ze het syndroom van Cushing heeft. De cabaretier zei dat de speculaties op het internet over haar uiterlijk ertoe leidden dat ze ging onderzoeken wat er aan de hand was met haar gezondheid: "Zo realiseerde ik me dat er iets mis was. Het internet is onverslaanbaar, zoals ze zeggen."

© Shutterstock

Gezondheid van de bijnier -

De ziekte van Cushing is relatief zeldzaam, dus misschien heb je er nog nooit van gehoord. Het syndroom van Cushing kan alleen optreden als er een overschot aan cortisol in het lichaam is. Cortisol wordt gemaakt door de bijnieren, die bovenop de nieren liggen.

© Shutterstock

Cortisol -

Cortisol speelt een belangrijke rol in het lichaam: het helpt voedsel te verwerken tot energie, het regelt de bloedsuikerspiegel en -druk, vermindert ontstekingen en helpt het hart goed te werken zodat we optimaal kunnen presteren.

© Shutterstock

Steroïden -

Zowel het syndroom van Cushing als de ziekte van Cushing worden veroorzaakt door een te hoog cortisolgehalte. Bij het syndroom van Cushing kan het teveel aan cortisol van binnen of buiten het lichaam komen.

© Shutterstock

Steroïden -

Voorbeelden van dingen buiten het lichaam die kunnen leiden tot de ontwikkeling van het syndroom van Cushing zijn corticosteroïde medicijnen, zoals prednison.

© Shutterstock

Glucocorticoïden (exogeen syndroom van Cushing) -

Glucocorticoïden worden vaak gebruikt voor de behandeling van ontstekingsziekten zoals reumatoïde artritis, lupus en astma, maar kunnen ook het exogene syndroom van Cushing veroorzaken. Als deze medicijnen langdurig en in welke vorm dan ook worden gebruikt, kan dit leiden tot de diagnose.

© Shutterstock

Bijniertumor -

Intern kan het teveel aan cortisol afkomstig zijn van de hypofyse, of een bijniertumor die ervoor zorgt dat de klieren te veel cortisol produceren.

© Shutterstock

De ziekte van Cushing -

De ziekte van Cushing is een specifieke vorm van het syndroom van Cushing. Het ontstaat wanneer de hypofyse een tumor heeft, waardoor het lichaam te veel cortisol produceert.

© Shutterstock

ACTH -

Wanneer een goedaardige tumor op de hypofyse zit, maakt de klier te veel van het hormoon ACTH aan. Als reactie hierop produceren de bijnieren te veel cortisol, waardoor de hormoonbalans in het lichaam verstoord raakt. Slechts 10% van de hypofyseadenomen maken te veel ACTH aan, waardoor de ziekte van Cushing ontstaat.

© Shutterstock

Hypofyse -

De ziekte van Cushing is het meest voorkomende syndroom van Cushing dat in het lichaam voorkomt en is verantwoordelijk voor 70% van alle gevallen van het syndroom van Cushing.

© Shutterstock

Syndroom van Cushing en erfelijkheid -

Mensen erven zelden de aanleg om tumoren te krijgen op één of meer van hun endocriene klieren. Deze klieren in het lichaam maken hormonen aan. Als deze tumoren ACTH of cortisol maken, kan de ziekte van Cushing ook optreden.

© Shutterstock

Incidentie -

Het syndroom van Cushing treft ongeveer drie keer zoveel vrouwen als mannen. Meestal zijn mensen tussen de 20 en 50 jaar het meest vatbaar. De aandoening wordt vaak niet gediagnosticeerd en het is dus mogelijk dat de werkelijke cijfers veel hoger liggen dan we weten.

© Shutterstock

Symptomen: Toename van buikgewicht -

De symptomen van de ziekte van Cushing kunnen langzaam of snel optreden. Eén van de belangrijkste symptomen is gewichtstoename en meer lichaamsvet, vooral rond de buikstreek/midden.

© Shutterstock

Dikke nek -

Er kan een opeenhoping van vet op de bovenrug, nek en schouders ontstaan die op een bult lijkt en die ook weo bekend staat als "buffalo hump".

© Shutterstock

Roodheid en een bol gezicht -

Een gezwollen, rood, rond gezicht, wat vaak "maangezicht" wordt genoemd, is ook een symptoom van het syndroom van Cushing.

© Shutterstock

Somberheid -

Cortisol geeft ons de energie die we nodig hebben om de dag door te komen. Maar als de hormonen uit balans zijn, kunnen depressie en stemmingswisselingen het gevolg zijn en deze symptomen duiden op het syndroom van Cushing.

© Shutterstock

Andere complicaties -

Het syndroom van Cushing kan ook symptomen als een laag libido, hoofdpijn, geheugenverlies, extreme vermoeidheid (of slaapproblemen), oogproblemen, het uitblijven van de menstruatie, hoge bloedsuikerspiegel of hoge bloeddruk veroorzaken.

© Shutterstock

Andere complicaties -

Zonder behandeling kan het syndroom van Cushing leiden tot verlies van botmassa (osteoporose), wat weer kan leiden tot botbreuken en verlies van spiermassa en spierkracht.

© Shutterstock

Testen op het syndroom van Cushing: andere aandoeningen uitsluiten -

Omdat de symptomen van het syndroom van Cushing vrij algemeen kunnen zijn of kunnen overlappen met de symptomen van verschillende andere aandoeningen, is het nodig om specifiek te testen op verhoogd ACTH en cortisol.

© Shutterstock

Urinemonster -

Eén van de manieren waarop je zorgverlener kan testen op het syndroom van Cushing is door middel van een urinemonster. Iemand met het syndroom heeft een verhoogd gehalte aan cortisol in zijn urine.

© Shutterstock

Bloedtest -

Er kan een wat bloed worden afgenomen (meestal 's ochtends, omdat hormonen gedurende de dag fluctueren) om de ACTH- en cortisolniveaus in het bloed te meten.

© Shutterstock

MRI-scan -

Als een hypofysetumor moet worden uitgesloten, kan je arts je doorsturen voor een MRI-scan, die een beeld van je hersenen geeft.

© Shutterstock

CT-scan van de buik -

Een CT-scan van de buik kan worden aanbevolen als het mogelijk is dat de symptomen worden veroorzaakt door een tumor in de bijnier, die het cortisolniveau in het lichaam beïnvloedt.

© Shutterstock

Diagnose -

Om de diagnose te bevestigen, kan de arts medicijnen voorschrijven om het niveau van bepaalde hormonen te verhogen of verlagen. Dit zal helpen bevestigen dat de bron van syndroom van Cushing is en niet een ander probleem zoals stress, depressie of alcoholisme.

© Shutterstock

Diagnose -

Als een hoog ACTH de oorzaak van de symptomen is en de hypofyse de bron is, zal de arts de patiënt doorverwijzen naar een neurochirurg.

© Shutterstock

Behandeling: Operatie -

Een operatie om een problematische tumor te verwijderen is één van de eerste behandelingen voor de ziekte van Cushing, als die wordt vastgesteld. Tijdens de ingreep wordt de tumor via de neus verwijderd.

© Shutterstock

Medicatie -

Voor sommige patiënten is medicatie de juiste behandeling. Of het nu voor het syndroom of de ziekte van Cushing is, de medicijnen verminderen de hoeveelheid cortisol in het lichaam. Als bijwerking kan dit echter leiden tot te weinig cortisol, wat vermoeidheid en spierzwakte veroorzaakt.

© Shutterstock

Bestralingstherapie -

Als het syndroom agressief is en chirurgie en medicatie niet werken, kan bestraling worden voorgesteld als mogelijke behandeling. Gerichte stereotactische radiochirurgie wordt gebruikt om de hormoonspiegels onder controle te houden.

© Shutterstock

Bewustwording -

Je bewust zijn van het syndroom is de eerste stap. Neem contact op met je huisarts en laat een aantal tests doen als je vermoedt dat je het syndroom van Cushing of de ziekte van Cushing zou kunnen hebben.

Bronnen: (OHSU Brain Institute) (Mayo Clinic) (NHS) (Healthline)

© Shutterstock